Na początku roku zaczął się proces w najgłośniejszej sprawie kryminalnej ostatnich lat - śmierci Ewy Tylman. Zainteresowanie było ogromne: telewizje chciały pokazywać rozprawy na żywo, publiczność ustawiała się w kolejkach po karty wstępu. Proces szybko zmienił się w kompromitację prokuratury, która o zabójstwo 26-latki oskarżyła jej kolegę Adama Z. Miało do tego dojść nad Wartą, gdy wracali z nocnej imprezy w listopadzie 2015 r. Ale sąd już po trzech rozprawach wypuścił go na wolność, bo zwątpił, że zebrane dowody wystarczą do udowodnienia winy. - Proces nadal trwa. Prokuratura zgłasza kolejnych świadków, którzy jednak bardziej kompromitują, niż wspierają linię oskarżenia. Wyroku można spodziewać się w 2018 r.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Nowe fakty w sprawie Ewy Tylman. O jej porwanie podejrzewano dostawcę ryb. Nazwano go 'nocnym łowcą'
W styczniu radni zdecydowali, że Poznań będzie miał własny program in vitro. W 'Wyborczej' apelowaliśmy o to do władz miasta jeszcze pod koniec 2015 r. Program przygotowali ostatecznie radni Zjednoczonej Lewicy i PO, we współpracy ze stowarzyszeniem 'Nasz Bocian'. Argumentowali, że w czasie działania rządowego in vitro - z którego zrezygnował rząd PiS - w poznańskim szpitalu przy Polnej urodziło się 200 dzieci. Poznański program na pewno będzie obowiązywał do 2020 r. Co roku Poznań przeznacza na niego 1,9 mln zł. W czerwcu miasto wybrało trzy kliniki, które będą realizować program. Urzędnicy szacują, że skorzysta z niego blisko 400 par.
Część z nich zaczęła leczenie już w sierpniu. Dzięki poznańskiemu in vitro już 20 kobiet jest w ciąży.
Kto miał złudzenia, że Agata Ławniczak jako dyrektor poznańskiej TVP i Filip Rdesiński jako prezes Radia Poznań (tak od lutego nazywa się dawne Radio Merkury), nie będą strażnikami rządzącego PiS, ten szybko pozbył się złudzeń. Obie redakcje w promowaniu idei Jarosława Kaczyńskiego są bardzo konsekwentne, działają w myśl zasady cel uświęca środki.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Czystki w TVP Poznań. Wylatują niezależni dziennikarze. Ujawniamy kulisy
Zwolniono - lub sami odeszli - wielu znanych dziennikarzy. W radiu skala zwolnień była taka, że zaniepokoiła się nawet 'Solidarność' z jej przewodniczącym Jarosławem Lange na czele. W TVP zaprotestowała część rady programowej. Materiały przygotowują teraz młodzi dziennikarze bez doświadczenia, gotowi jednak na każde wezwanie przełożonych. W 2017 r. regionalne media publiczne w Poznaniu przeszły do historii. Mamy Radio i TV PiS.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Robert Chodyła przeżył w TVP Poznań rządy prawicy i lewicy. Zwolniła go 'dobra zmiana'
Dyrektorem Galerii Miejskiej Arsenał Marek Wasilewski został w atmosferze konfliktu, która narastała wokół poznańskiej galerii przez dłuższy czas.
Jego wybór poprzedziła dyskusja, m.in. na łamach 'Wyborczej', o tym jak powinna działać galeria. Potem w konkursie na stanowisko dyrektora Arsenału Wasilewski otrzymał mniej głosów, niż ubiegający się o ponowny wybór, kojarzony z prawicą, ówczesny dyrektor galerii Piotr Bernatowicz (dziś pracuje w TVP i Radiu Poznań). Komisja pięcioma głosami rekomendowała Bernatowicza, Wasilewski otrzymał cztery głosy, a zdanie odrębne popierające jego kandydaturę zgłosiła przewodnicząca komisji, dyrektor wydziału kultury Justyna Makowska. Mimo rekomendacji komisji prezydent Poznania na stanowisko dyrektora galerii wybrał właśnie Wasilewskiego. Funkcję pełni od początku marca.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Marek Wasilewski: Galeria Arsenał jest na dnie, a stamtąd najłatwiej się odbić [ROZMOWA]
- Chciałbym, aby w ciągu kolejnych czterech lat galeria miejska w Poznaniu była zaliczana do najlepszych w Polsce. Powinna być też rozpoznawana na świecie, posiadać trwałą sieć kontaktów międzynarodowych. A także stworzyć zalążek kolekcji sztuki współczesnej - mówił w marcu nowy dyrektor Arsenału.
Uwagę przyciągnęły w tym roku wystawy Hugona Kowalskiego i Marcina Szczeliny 'Let's talk about garbage' ('Porozmawiajmy o śmieciach') czy towarzysząca Kongresowi Kobiet 'Polki, Patriotki, Rebeliantki'. Obecnie prezentowana jest wystawa 'Punctum. Architektura krytyczna' Jarosława Kozakiewicza.
- Od czasu, gdy panuje 'dobra zmiana', budzą się we mnie różne uczucia. Najpierw było zdziwienie, później zaskoczenie, oburzenie, niedowierzanie i złość. Ostatecznie brakuje mi słów. Tylko jedno przychodzi mi do głowy. Jestem wkurwiona - mówiła Joanna Jaśkowiak 8 marca na placu Wolności, podczas kolejnej odsłony Ogólnopolskiego Strajku Kobiet. Wzbudziła aplauz. Na placu było kilka tysięcy osób.
Manifestacja nie była aż tak tłumna jak czarny protest kobiet w 2016 r., gdy pojawiły się pierwsze pomysły projektów zaostrzenia ustawy antyaborcyjnej, ale należała do najliczniejszych w Polsce.
Kobiety wróciły też na plac Wolności 3 października, w rocznicę czarnego protestu. - Mija rok i nasze sprawy stoją w miejscu, więc próbujemy nadal walczyć i być zauważone - mówiły. Na placu czekała na nie kontrmanifestacja około stu osób zorganizowana przez Prawicę Rzeczpospolitej. Demonstranci stanęli po przeciwległych stronach placu.
To miała być formalność i pierwsze trofeum zdobyte przez nowego trenera Lecha Poznań Nenada Bjelicę. Pod jego wodzą Kolejorz doszedł do finału Pucharu Polski. Nie miał w nim do pokonania ani Legii Warszawa, jak zwykle, ani żadnej innej drużyny z czołówki polskiej ligi. Miał Arkę Gdynia - ligowego słabeusza, idealnego do szybkiego schrupania i do rozpoczęcia opartej na tym sukcesie zwycięskiej drużyny.
A jednak Lech ten finał 2 maja przegrał. Po raz pierwszy w historii nie dał sobie rady w finale Pucharu Polski z kimś znacznie niżej notowanym od siebie. Przegrał, a konsekwencje tej porażki okazały się opłakane. Do dzisiaj Lech trenera Bjelicy pozostaje zespołem bez jakichkolwiek osiągnięć, bo przegrał też kolejną edycję Pucharu Polski, odpadł z pucharów, a w lidze dał się wyprzedzić Legii Warszawa, mimo iż pokonał ją 3:0.
- To nie jest zwykła droga, dla mnie to urbanistyczne wydarzenie. Asfaltowa nić przyjaźni wiąże ze sobą poszczególne części miasta i bardzo różnych ludzi - mówił w maju miejski aktywista Franciszek Sterczewski podczas otwarcia prawie dwukilometrowej trasy pieszo-rowerowej od mostu Jordana na Śródce po most Królowej Jadwigi przy os. Piastowskim.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Ostatnie szlify i Wartostrada gotowa! Z nowego odcinka korzystają już poznaniacy
Wcześniej powstały np. odcinki Wartostrady wzdłuż ul. Ewangelickiej czy przy parku Szelągowskim. Ta inwestycja pokazuje, że za niewielkie pieniądze można ucywilizować przestrzeń, która dotąd była trudno dostępna i tym samym rozruszać nadwarciańskie tereny. Bo z drogi korzystają nie tylko rowerzyści, ale też rolkarze, biegacze czy po prostu spacerowicze. Władze Poznania to widzą i już wiadomo, że Wartostrada się rozrośnie. Wiosną gotowy będzie wildecki odcinek Wartostrady - od mostu Królowej Jadwigi do mostu Przemysła II.
Nie jest jakiś ogromny, ale stanął w kluczowym dla Poznaniu miejscu - przy rondzie Kaponiera - i zasłonił paskudnego Sheratona. Z każdej strony wygląda inaczej. I co najważniejsze - skupia uwagę w chaotycznym otoczeniu Kaponiery.
PRZECZYTAJ TAKŻE: 'W przypadku Bałtyku zastosowałyśmy wszystkie składniki niezbędne, by ludzie go polubili'. Rozmowa z architektami
- Cały czas można odkrywać go na nowo i cały czas intryguje. Zauważyłem na przykład, że jak jadę ul. Pułaskiego, od strony Winograd, Bałtyk jest chudą szpicą, natomiast jak wjeżdżamy do miasta od strony Swarzędza - budynek otwiera się jak żagiel - opisuje budynek poznański architekt Karol Fiedor. Bałtyk zaskakuje także dlatego, że nie jest też typowym biurowcem. Na najniższych kondygnacjach znajdują się np. kawiarnie i klub fitness, a na samej górze bar z widokiem na panoramę Poznania.
Centrum Zdrowia Psychicznego, jeden z najnowocześniejszych szpitali psychiatrycznych w Polsce otworzyła w czerwcu prywatna lecznica HCP na Wildzie. - Czekaliśmy na ten szpital 40 lat - mówił na otwarciu prof. Janusz Rybakowski, konsultant ds. psychiatrii w Wielkopolsce. Do tej pory zdarzało się, że chorych z Poznania wożono do innych miast. Sytuacja chorych psychicznie była w Poznaniu katastrofalna.
W nowym szpitalu znajduje się 9 oddziałów i 220 łóżek. Zgodnie z europejskimi standardami Centrum Zdrowia Psychicznego zajmuje się nie tylko leczeniem depresji czy schizofrenii, ale też m.in. leczeniem uzależnień, w tym od dopalaczy. Pomaga też chorym wrócić po wyjściu ze szpitala do zwyczajnego życia.
Jak może dziś wyglądać cenzura? Właśnie tak: minister kultury Piotr Gliński zablokował dotację dla festiwalu Malta. Nie spodobał mu się bowiem kurator festiwalu Olivier Friljić, który wcześniej wyreżyserował oprotestowaną przez konserwatywne środowiska sztukę 'Klątwa' w warszawskim Teatrze Powszechnym. Minister wycofał dotację, mimo że była ona wcześniej zatwierdzona przez Ministerstwo Kultury. Zgodnie z prawem nie powinien tego zrobić. Ale zrobił.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Michał Merczyński, szef festiwalu Malta: Sztuka staje się solą w oku polityków, bo zmienia mentalność. Stalin bał się wydawania 'Mistrza i Małgorzaty'
Na akcję ministra odpowiedzieli widzowie Malta Festival: zorganizowali zbiórkę pod hasłem 'Zostań ministrem kultury'. Zebrali 300 tys. zł - równowartość nieprzyznanej dotacji. Festiwal odbył się w pełnym wymiarze. Ale Olivier Friljić do Poznania nie przyjechał - jak oświadczył - na znak protestu przeciwko ministerialnej cenzurze.
Łańcuchy światła przeciwko zmianom w sądownictwie autorstwa rządu PiS-u odbywały się w całej Polsce w lipcu tego roku. W Poznaniu były wyjątkowo liczne, a zorganizował je Franciszek Sterczewski, znany dotąd jako inicjator barwnych happeningów, takich jak 'Pożegnanie zimy'. - Przyjdźcie ze świecami, latarkami, telefonami, czy innymi przenośnymi lampami - zapraszał na Facebooku. Tysiące osób zbierały się na kilku manifestacjach - najpierw na pl. Wolności, później pod operą i w parku przy Arenie. Nie było partyjnych flag i emblematów, przemawiali głównie 'zwykli poznaniacy', a nie politycy. Tłumy śpiewały hymn Polski oraz 'Odę do radości', a potem w ciszy palono światła - symbol zjednoczenia w walce o wolne sądy w całym kraju.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Kulisy protestów w Poznaniu: 'Ale jak to? Posła pan nie wpuści?'. Tak Franek wyciągnął ludzi na ulice
Poseł Bartłomiej Wróblewski z PiS jest jak doktor Jekyll i pan Hyde. Gdy przyjeżdża do Wielkopolski, pracuje w pocie czoła. W powiecie otwiera biura prawne, a w Poznaniu chodzi na spotkania rad osiedli i spotyka się z mieszkańcami. Chce budować wielką halę sportową i startować w wyborach na prezydenta Poznania, choć nawet władze lokalne jego własnej partii wolą Tadeusza Zyska. Jest już tak rozpoznawalny, że strażnicy miejscy biegną mu z własnej inicjatywy po paliwo, gdy jego auto stanęło na przejściu dla pieszych.
Za to w Warszawie z łagodnego baranka zamienia się w groźnego bulteriera. Z racji prawniczego wykształcenia był już twarzą 'zaorania' Trybunału Konstytucyjnego, a w tym roku nad wyraz gorliwie 'referował' zmiany w sądownictwie. W lipcu zgłosił wniosek, by poprawki opozycji do ustawy o Sądzie Najwyższym były głosowane w blokach. Skierował też do TK wniosek o zbadanie zgodności z Konstytucją przepisów dopuszczających aborcję w przypadku ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu. Wierny żołnierz PiS, a miał być ludzką twarzą partii w opozycji do Antoniego Macierewicza czy Krystyny Pawłowicz.
To naprawdę historyczne wydarzenie. We wrześniu zaczęła się przebudowa ulicy Święty Marcin. Na początek ekipy budowlane weszły na odcinek między Gwarną i Ratajczaka. Na początku 2019 r. poznaniacy mają dostać odnowioną reprezentacyjną ulicę: z zielenią i szerszymi chodnikami.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Św. Marcin w przebudowie. Czy centrum Poznania może przyciągać nie tylko na bożonarodzeniowe jarmarki?
O tym, że centrum podupada, a razem z nim Święty Marcin, dyskutuje się w Poznaniu od ponad dekady. Czy lepsza, bardziej przyjazna dla przechodniów przestrzeń wystarczy, żeby ludzie wrócili do centrum? Przekonamy się za kilka lat. Co ważne, przebudowa Świętego Marcina ma być elementem większej całości, w ciągu kilku lat zmienione na lepsze mają być również ul. 27 Grudnia, Gwarna, Kantaka, Ratajczaka, al. Marcinkowskiego i pl. Wolności.
Ponad cztery tysiące osób zjechały we wrześniu do Poznania na IX Ogólnopolski Kongres Kobiet. Po raz pierwszy kongres odbył się poza Warszawą. - To miasto, którego prezydent jest bardzo otwarty na kwestie równości - mówiła prof. Magdalena Fuszara. Trwające przez dwa dni na MTP dyskusje i warsztaty gromadziły tak wiele uczestniczek i uczestników, że do sal często trudno było się dostać. 'Pragniemy być wolne i równe w demokratycznej Polsce, która jest częścią solidarnej Europy'- taką deklarację odczytano na koniec. Nagrodę IX Kongresu przyznano Oldze Tokarczuk. Wręczono też Nagrodę Różnorodności - przyznawaną osobom, które wprowadzają idee partnerstwa i różnorodności w życie zawodowe - odebrał ją prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak.
To jedno z najgłośniejszych wydarzeń artystycznych kończącego się roku w Poznaniu. Prace Fridy Kahlo i Diego Rivery będzie można oglądać w Poznaniu do 21 stycznia.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Frida Kahlo w Poznaniu. Samolot z obrazami startował podczas trzęsienia ziemi, czyli jak zorganizowali wystawę słynnej malarki
Wiadomość, że obrazy pary słynnych meksykańskich artystów przyjadą do Poznania już od ponad roku elektryzowały znawców i historyków sztuki. Ale także zwykłych zjadaczy chleba, którzy tłumnie ruszyli do CK Zamek, żeby zobaczyć znane dzieła na żywo. Wernisaż odbył się we wrześniu. Przemawiał na nim m.in. ambasador Meksyku Alejandro Negrina. Już w pierwszych czterech tygodniach Zamek sprzedał 26 tys. biletów. Materiał o wystawie nakręciła nawet jedna z telewizji śniadaniowych.
Twórcy wystawy jako pierwsi rzucają też nieco światła na mało znany kontekst twórczości Fridy Kahlo - jej bliskie relacje z polskimi artystami.
Ten rok był przełomowy dla branży wypożyczania samochodów i skuterów na minuty. Samochody zaczęły wypożyczać w Poznaniu dwie firmy. Żeby zachęcić do wypożyczania aut elektrycznych i hybrydowych, miasto postanowiło, że część miejsc parkingowych w mieście przeznaczy dla ekologicznych samochodów z wypożyczalni. Na początku października jako pierwszy samochody zaczął wypożyczać Traficar. Ruszył z flotą 150 aut z silnikami spalinowymi, ale spełniającymi normy emisji zanieczyszczeń. Firma Easyshare zaczęła wypożyczać auta na minuty nieco później. Jej flota to hybrydowe toyoty yaris. A to nie koniec tegorocznych nowości. Od lata poznaniacy mogą wypożyczać na minuty elektryczne skutery firmy Blinkee.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Car-sharing w Poznaniu. Wysyp samochodów na minuty to klęska urodzaju?
Po kilku atakach na cudzoziemców 8 kwietnia przez Poznań przeszła demonstracja, zorganizowana przez Federację Anarchistyczną. Wśród kilkuset uczestników był m.in. prezydent Jacek Jaśkowiak. Pod Starym Browarem zaatakowali ich zamaskowani napastnicy. Jajka rzucane spadały blisko przemawiającego Jaśkowiaka. Potem do starcia policji z anarchistami doszło pod siedzibą PiS-u na Świętym Marcinie.
Ostro było też 15 listopada pod pubem Reduta. Nacjonalistyczny poseł Robert Winnicki miał się tam spotkać z sympatykami. Pikietę zaplanowało porozumienie Poznań Przeciwko Nacjonalizmowi. Chcieli wygwizdać Winnickiego. Zebrali się też narodowcy. Próba sił - na okrzyki, a ze strony nacjonalistów także na petardy i race - trwała ponad dwie godziny. Obie strony rozdzielała policja, która nie reagowała na takie hasła jak 'Śmierć wrogom ojczyzny', 'Znajdzie się kij na lewacki ryj', czy 'Raz sierpem, raz młotem czerwoną hołotę '.
Dekomunizacja ulic w Poznaniu, przeprowadzona przez PiS-owskiego wojewodę Zbigniewa Hoffmanna, dotyczyła zaledwie czterech poznańskich ulic - tak niewielka była skala 'zaniedbań' poprzednich władz miasta. W pamięci poznaniaków zapisała się przede wszystkim grudniową zmianą nazwy ulicy 23 Lutego na Janiny Lewandowskiej (poległej w Katyniu pilotki, córki gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego). Zmianą oprotestowaną przez ostatnich żyjących uczestników walk o Cytadelę w 1945 r. Wojewoda głosy protestu zlekceważył.
Sprawa dekomunizacji - paradoksalnie - obnażyła przy okazji słabość opozycji. Bo choć Platforma Obywatelska rządzi Poznaniem, jej radni nie potrafili - mimo werbalnego oburzenia - sprzeciwić się decyzji wojewody. Ta niemoc źle wróży PO przed tegorocznymi wyborami samorządowymi.
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze