Kiedy porównamy dzisiejsze zdjęcia poznańskiego placu Wiosny Ludów z tymi sprzed 10 lat, najbardziej w oczy rzuci nam się zmieniony wygląd punktu z kebabem i zapiekankami. W ostatnich dniach buda wcześniej oklejona reklamami Coca-Coli, została w całości obita kolorowymi... deskami do krojenia. To tyle, jeśli chodzi o rewolucyjne zmiany.
Przypomnijmy, że budka stanęła na pl. Wiosny Ludów w październiku 2003 roku. Nielegalnie.
- Buda przyjechała sobie w nocy i działa. Bez pozwolenia, ale to na tym placu już nikogo nie dziwi - mówił prezes Kupca Poznańskiego Stanisław Szyszka w tekście Gazety Wyborczej Poznań z tamtego czasu. Właściciel bistra z kebabem nie miał wtedy ani pozwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej, ani zezwolenia sanepidu na sprzedaż żywności. - Niestety, budka stoi na terenie prywatnym i nie możemy jej stamtąd usunąć - opowiadał kierownik straży miejskiej na Starym Mieście Wojciech Bąbała.
Budka w 2003 roku - fot. Karolina Sikorska
Wcześniej, bo w czerwcu 2001 roku przy placu Wiosny Ludów zaczął działać parking. Też nielegalnie. Od 1999 r. urząd odmawiał pozwolenia na prowadzenie parkingu, a właściciel działki się odwoływał. W końcu postawił władze Poznania przed faktem dokonanym i w sierpniu 2000 roku otoczył swój teren płotem i zaczął zwozić na plac grys do utwardzenia nawierzchni. Ponieważ w tym czasie trwał remont ul. Podgórnej i intensywne roboty na budowie gmachu Kupca Poznańskiego, początkowo mało kto zwracał uwagę na ogrodzenie.
- Na parking nie pozwolimy. W tym miejscu można co najwyżej odtworzyć zabudowę, która stała tam przed wojną, czyli kamienice - mówił Michał Parysek, członek Zarządu Miasta.
Parking działa cały czas.
fot. Karolina Sikorska
Choć młodszym poznaniakom trudno to sobie wyobrazić - był czas, gdy nie istniał jeszcze Kupiec Poznański. Oto zdjęcie z okresu jego budowy - z 2000 roku. Kupca nie było, bistra i parkingu na placu - też nie, ale kiosk Ruchu - jak najbardziej.
Powyżej znajduje się zdjęcie placu Wiosny Ludów z listopada 2003 roku, a niżej - trzy zdjęcia sprzed 4-5 lat i dwa kolejne, pokazujące teraźniejszy wygląd tego fyrtla. Większych różnic nie widać, może trawa jest tylko trochę bardziej zielona...
Plac Wiosny Ludów w 2009 roku (fot. Łukasz Cynalewski / AG)
Plac Wiosny Ludów w 2009 roku (fot. Łukasz Cynalewski / AG)
Plac Wiosny Ludów w 2010 roku (fot. Piotr Skórnicki / Agencja Gazeta)
Plac Wiosny Ludów - październik 2014 (fot. Łukasz Cynalewski)
Dziesięć lat temu, 21 października 2004 roku, rozstrzygnięty został konkurs na koncepcję zagospodarowania placu Wiosny Ludów. "Na jego realizację trzeba będzie poczekać kilka lat" - pisała Gazeta Wyborcza Poznań, z przesadnym - jak się okazało - optymizmem.
Oto fragmenty tekstu Jakuba Głaza: "Konkurs był nie tylko łamigłówką urbanistyczną. Wszyscy projektanci musieli bowiem ustosunkować się do skomplikowanej struktury własnościowej placu.
- Żaden z zespołów nie dał sobie do końca z tym rady. Promowaliśmy więc takie rozwiązania, które zakładały scalenie gruntów należących do różnych właścicieli - mówi przewodniczący komisji.
Czy i kiedy koncepcja zmieni się w rzeczywistość? - To potrwa. Najpierw trzeba zmienić studium uwarunkowań dla miasta i plan miejscowy dla tego terenu oraz doprowadzić do scalenia gruntów - mówi Tadeusz Pełeszuk, dyrektor Wydziału Urbanistyki i Architektury UM. Przyznaje, że zajmie to co najmniej kilka lat.
Na razie jednak z pl. Wiosny Ludów są same problemy. W jednym z niezabudowanych narożników tkwi wciąż nielegalna budka z kurczakami. Przy ul. Szymańskiego działa bez pozwolenia parking. - Przeciwko właścicielowi budki prowadzone jest już postępowanie egzekucyjne. Niedługo stragan zniknie - oznajmia Pełeszuk. - Parkingiem powinien zaś zająć się niebawem nadzór budowlany - dodaje".
Pomysł ze zwycięskiego projektu zakładał postawienie budynku ze sklepami i apartamentami, nieregularny plac i piesze przejście do pasażu Apollo.
Zwycięstwo i 25 tys. zł nagrody przypadło zespołowi projektowemu z poznańskiej pracowni Esplan: architektowi Erykowi Sieińskiemu i ówczesnym studentom ostatnich lat architektury Politechniki Poznańskiej: Annie Sieińskiej i Marcinowi Sałacie.
"Zaproponowali oni plac o wytyczonej po łuku pierzei zachodniej (od strony wzniesienia). Na uznanie jury zasłużył pomysł, by przez kwartał zabudowy, która znaleźć ma się powyżej placu, poprowadzić pieszy pasaż łączący istniejące już enklawy zieleni. - Dalej przejście powinno prowadzić malowniczą ul. Wysoką i łączyć się z zapomnianym dzisiaj pasażem Apollo - mówi Sieiński.
fot. Tomasz Kamiński
- To dobry projekt. Nie chcieliśmy odtwarzać przedwojennych pierzei tworzących dość ciasny plac - ocenia Tadeusz Pełeszuk, dyrektor Wydziału Urbanistyki i Architektury UM.
W werdykcie jury nie obyło się jednak bez łyżki dziegciu. Zaproponowaną przez zwycięzców architekturę określiło mianem nieco pretensjonalnej" - czytamy w Gazecie.
fot. Tomasz Kamiński
Drugie miejsce w konkursie zajął projekt, którego założenie kompozycyjne jury określiło jako "atrakcyjne w generalnym zamyśle", ale "nie do końca przekonywujące". Poza tym, komisja konkursowa uznała, że "autorski charakter rozwiązania nie pozwala wykorzystać dorobku pracy w sposób inny, aniżeli głos w dyskusji co do sposobu przestrzeni obszaru objętego konkursem".
Zwraca uwagę taras widokowy, który miał znaleźć się na najwyższym piętrze budynku.
fot. Tomasz Kamiński
Grupa w składzie Joanna Kapturczak, Michał Kapturczak, Sylwia Hudowicz-Jeśko i Paweł Jeśko dostała w nagrodę 15 tys. zł.
fot. Tomasz Kamiński
Trzecie miejsce w konkursie na plac Wiosny Ludów i 10 tys. zł zdobyły Paulina Wielgosz-Konewka i Małgorzata Siekanko.
Ze strony ich studia (niesforma.pl) dowiadujemy się, że punktem wyjścia dla kompozycji placu stała się jego historyczna forma oraz wyraźna potrzeba ograniczenia przestrzeni placu ścianą zachodnią. "Projektowana zabudowa wycofuje się w kierunku zachodnim w stosunku do linii zabudowy, zachowując w ten sposób konieczny dystans do masywnej bryły Kupca".
fot. Tomasz Kamiński
"Rozwiązanie przestrzenne Sąd Konkursowy ocenia pozytywnie, jako propozycję właściwego formowania Placu i właściwych relacji z ulicami otaczającymi. (...) Rozwiązanie sprowadza się do 'ucieczki' w historyczną formułę kształtowania przestrzeni miasta bez rozwiązania problemów zaplecza komunikacyjnego oraz relacji przestrzennych między wieloma właścicielami we wnętrzu kwartału. Propozycja (...) choć 'historycznie' atrakcyjna, w zaproponowanej formie nierealna" - czytamy w uzasadnieniu nagrody.
W marcu 2006 roku pojawiła się nowa wizualizacja zagospodarowania placu Wiosny Ludów. Rozmowy w sprawie postawienia nowego "domu towarowego" prowadził z władzami Poznania niemiecki inwestor.
- To poważna firma, jedna z największych sieci niemieckich domów mody. W nawiązaniu kontaktu z miastem pośredniczyła Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa z Berlina - mówił wiceprezydent Poznania Jerzy Stępień. Szacunkowy koszt inwestycji miał wynieść ok. 100 mln euro. "Budynek zająłby teren na stoku powyżej placu, zajętym dziś przez trawnik, parking i nieestetyczne budki z jedzeniem. Budowę w tym miejscu komplikuje jednak zagmatwana sytuacja własnościowa: niewielkie działki należą do kilku osób prywatnych oraz miasta. Są jednak plany, by stan ten uporządkować. - W rozmowach z nami uczestniczyli także pośrednicy w obrocie nieruchomościami, którzy zajmują się tymi gruntami - mówił Stępień" - czytamy w archiwum Gazety Wyborczej Poznań.
zdjęcie - październik 2014
O kolejnej optymistycznej wizji pisaliśmy pięć lat temu - w marcu 2009 roku, gdy plan zagospodarowania tego terenu był w końcowej fazie powstawania.
"Według miejskiej koncepcji, na pl. Wiosny Ludów ma stanąć wielofunkcyjny budynek z apartamentami, biurami i punktami handlowymi. Nie może być wyższy niż okoliczne kamienice. Przez jego środek będzie przebiegał otwarty pasaż. Pod budynkiem znajdzie się podziemny parking. Z kolei od strony Kupca Poznańskiego powstanie publiczny plac w kształcie trapezu, z ławkami i zielenią. Ma zająć miejsce dzisiejszych bud z jedzeniem i ulicy, która zostanie przesunięta w górę. Drugiego placu nie będzie. Miejscowy plan zagospodarowania z takimi założeniami jest już po konsultacjach społecznych. Teraz trafi do radnych, którzy powinni uchwalić go w okolicach lata.
Czy to oznacza, że już w przyszłym roku na pl. Wiosny Ludów zacznie powstawać nowy budynek? Tak łatwo nie będzie.
Działki na placu należą do różnych właścicieli oraz miasta. Władze Poznania będą chciały wymienić swój teren, położony od ul. Szymańskiego, na ten, na którym zaplanowały publiczny plac. W ten sposób grunty, które mają być zabudowane, w pełni będą należeć do właścicieli prywatnych".
Tyle plan, który - jak się okazuje - nie wytrzymuje konfrontacji z rzeczywistością.
Charakterystyczny dla placu Wiosny Ludów jest też chaos reklamowy. Od lat.
Plac w 2005 roku - fot. Łukasz Cynalewski
Plac w grudniu 2006 roku - fot. Łukasz Cynalewski / AG
Miejskim społecznikom udało się na jakiś czas wywalczyć zdjęcie wielkich płacht z Kupca Poznańskiego, ale reklamy przy parkingu straszą od dawna. W okresie wyborów - są to też reklamy wyborcze. Tak jak teraz.
fot. Łukasz Cynalewski
fot. Łukasz Cynalewski
zdjęcie z 2005 roku
Pisząc o placu Wiosny Ludów trzeba wspomnieć o sprawie brakującego narożnika Kupca, zajętego przez budę z kurczakami Dariusza Bąkowskiego. To długa historia i osobny temat, przypomnijmy więc tylko, że na początku 2011 roku właściciel dostał pozwolenie na budowę kamienicy. Projekt został zaprezentowany. Prace nie ruszyły.
DB Corner
Zanim jednak został pokazany projekt zabudowania narożnika przy Kupcu, swoje pomysły przedstawili studenci.
Akcję "Kurczak" w marcu 2005 roku zainicjował Jakub Adamiak, który skrzyknął kolegów przez internet.
Oto wizje typowo architektoniczne, jak i dość osobliwe.
fot. Karolina Sikorska (kliknij, żeby powiększyć)
Potężna kura usadowiona w niezabudowanym narożniku. - Chciałam nawiązać do obecnej funkcji narożnika. Wejście do kury poprzez kuper symbolizuje jakość tego miejsca - mówiła Aleksandra Czubieniak, autorka drobiowego dzieła. Skupiła się zresztą nie tylko na nietypowej formie, ale i funkcji: ucięta szyja wielkiego ptaka miałaby być wieżą widokową na Stary Rynek.
Inna praca przedstawiała budkę z kurczakami na szczycie budynku. By się do niej dostać, trzeba by przejść po wijących się schodach.
fot. Karolina Sikorska (kliknij, żeby powiększyć)
Studenci przyznawali, że nie są to poważne projekty, a forma protestu przeciw temu, jak to miejsce wygląda.
Twierdzili, że chcą zwrócić uwagę na przestrzenny chaos w mieście i skłonić ludzi do przemyśleń na ten temat.
Czy coś zmieni się na placu Wiosny Ludów w Poznaniu w ciągu najbliższych 10 lat? Zapraszamy do dyskusji.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze