Noc Muzeów 2015 w Poznaniu - neony w Muzeum Narodowym, Brama Poznania, wystawa o PRL w IPN... [PROGRAM]

Ten wykonany kolorowymi kredkami rysunek jest w Muzeum Narodowym od 1956 r. Przez wiele lat uważano, że młodą kobietę przy pracy uwiecznił Jean-Francois Millet. Według najnowszych badań autorem pracy jest jednak Camille Pissarro. O odkryciu dzieła wielkiego francuskiego malarza można będzie posłuchać podczas cyklu kilku spotkań (kolejne odsłony o godz. 17.15. 19 i 21). To niejedyna atrakcja przygotowana w ramach Nocy Muzeów przez Muzeum Narodowe i jego oddziały.

Fot. Łukasz Cynalewski / Agencja Gazeta

W głównym gmachu - przy al. Marcinkowskiego - po czasowej wystawie "Bunt - Ekspresjonizm - Transgraniczna Awangarda. Prace z berlińskiej kolekcji prof. S. Karola Kubickiego" oprowadzać będą kuratorki. Kto jeszcze nie był, powinien to koniecznie nadrobić. Wystawa przypomina o niezwykłej grupie wizjonerów, którzy w czasach I wojny światowej przenieśli na poznański grunt światowe artystyczne trendy. Przeciętny poznaniak wciąż wie o nich niewiele.

PIOTR SKÓRNICKI

Inna niezwykła wystawa, którą udostępni w sobotnią noc Muzeum Narodowe, to "Nocny Poznań w blasku neonów". W tym samym budynku będzie można posłuchać o tajemnicach egipskich sarkofagów, o niezwykłych okolicznościach, w jakich trafiały do muzeum rozmaite eksponaty, czy o magicznej potędze muzyki w starożytnej Grecji (tu inspiracją będzie obraz "Odyseusz i syreny" Friedricha Prellera). W podróż do "Cudownej studzienki" zabierze najmłodszych grupa opowiadaczy Baśnie Właśnie.

Ciekawie będzie także w ratuszu, czyli Muzeum Historii Miasta Poznania. Zobaczymy tu fotografie i pocztówki, na których uwieczniono majówki dawnego Poznania czy slajdy z obrazami z przeszłości.

W Muzeum Instrumentów Muzycznych dzieci dowiedzą się co nieco o skarbach zza kulis pracowni budowniczego instrumentów muzycznych, a nieco starsi zwiedzający posłuchają o pionierach muzyki dawnej - Rainerze Weberze i Kazimierzu Piwkowskim. Coś dla siebie znajdą miłośnicy fortepianu (a konkretnie ciekawi jego średniowiecznych i renesansowych korzeni) czy fascynaci grania na dudach.

Fot. Tomasz Kamiński / Agencja Gazeta

Co w Muzeum Wojskowym? M.in. prezentacja multimedialna "Sto lat temu - trudy wojny", zabawy dla dzieci "Wytęż wzrok i odszukaj detale", pokazy wojskowego sprzętu "Zostań celowniczym" i prezentacje grup rekonstrukcyjnych.

Fot. Tomasz Kamiński / Agencja Gazeta

W Muzeum Etnograficznym będziemy się zastanawiać pod okiem specjalistów, do czego mogły służyć różne przedmioty, których wygląd nie mówi nam dziś zbyt wiele o ich przeznaczeniu. Będą też warsztaty i pokazy wielkopolskiej twórczości ludowej, spotkania z muzyką czy możliwość zrobienia sobie zdjęcia w dziwnym stroju z drugiego końca świata.

Fot. Tomasz Kamiński / Agencja Gazeta

Osobne atrakcje przygotowały oddziały Muzeum Narodowego położone poza Poznaniem.

Muzeum Adama Mickiewicza w Śmiełowie zaprasza m.in. na wystawę archiwalnych fotografii przedstawiających dzieje tego miejsca, na program mickiewiczowski w wykonaniu Piotra i Aleksandra Machaliców i koncerty.

Zamek w Gołuchowie otworzy przed zwiedzającymi swoje stałe zbiory, a podczas projekcji filmu "Muzeum Utraconego" przypomni o zabytkach, które nie przetrwały próby czasu.

Nie każdy dziś pamięta, że przed II wojną światową gołuchowski zamek szczycił się najcenniejszą w Polsce kolekcją obrazów, rzeźb, waz, szkieł i starych sreber.

Przywraca pamięć o dziełach zaginionych i zrabowanych z terenu Polski w czasie II wojny światowej. Ich historie każdego roku śledzą tłumy. W ubiegłym roku opowieść o wojennych zawirowaniach muzealnych skarbów toczyła się na placu Wolności. Tym razem poznańska projekcja filmu "Muzeum Utracone" odbędzie się na jednej ze ścian Bramy Poznania. Na pierwszy półgodzinny pokaz zaprosi o godz. 21.30 prezydent Jacek Jaśkowiak. Kolejne projekcje będą się odbywać aż do godz. 1.

Fot. Tomasz Kamiński / Agencja Gazeta

Co jeszcze przygotowało w tym roku Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego? M.in. zwiedzanie ekspozycji głównej, przybliżającej w nieoczywisty sposób naszą najstarszą historię, a także wystawę czasową "Kardynał Nieznany", poświęconą kardynałowi Mieczysławowi Ledóchowskiemu.

Fot. Tomasz Kamiński / Agencja Gazeta

Będąc na Ostrowie Tumskim, warto też zwiedzić Muzeum Archidiecezjalne (ul. Lubrańskiego 1). W sobotę od godz. 17 muzeum otworzy przygotowaną specjalnie na tę noc wystawę "Nitką wyczarowane". Znajdziemy tu kolekcję zabytkowych tkanin z najróżniejszymi haftami, dowiemy się, jak powstawały i jak się je ratować w obliczu płynącego czasu. Na godz. 19 i 22 zaplanowano wykład o roli stroju w życiu człowieka, a o godz. 18, 20, 21 i 23 - wspólne oglądanie najdziwniejszych i najciekawszych obiektów.

Jest legendą polskiej opozycji. Słynną suwnicową ze Stoczni Gdańskiej, której dyscyplinarne zwolnienie z pracy wywołało strajk 14 sierpnia 1980 r. i doprowadziło do powstania Solidarności. Anna Walentynowicz zginęła 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie prezydenckiego samolotu lecącego do Smoleńska. To właśnie jej poświęci jedną z wystaw poznański oddział Instytutu Pamięci Narodowej.

Hasłem przewodnim będzie Kobieta w PRL-u. Nie zabraknie opowieści o działaczkach opozycji internowanych w czasie stanu wojennego w Gołdapi, historii tramwajarek - Stanisławy Sobańskiej, Heleny Przybyłek i Marii Kapturskiej, czy filmów dokumentalnych sprzed kilku dekad. Organizatorzy zrekonstruowali nawet celę aresztu śledczego, w której zawisną zdjęcia więźniarek z Wielkopolski.

IPN

W siedzibie IPN znajdzie się i coś dla tych, którzy historię lubią poznawać z przymrużeniem oka. To m.in. wystawa studentów Pracowni Ubioru Unikatowego Uniwersytetu Artystycznego, którzy pokażą swoje projekty ubrań inspirowane modą PRL-u. Będzie też turniej gry planszowej "Reglamentacja. Gra na kartki" autorstwa twórcy słynnej "Kolejki", wata cukrowa i oranżada z saturatora.

Fot. Tomasz Kamiński / Agencja Gazeta

Do IPN będzie można dojechać autobusem-ogórkiem - kursy spod Muzeum Narodowego od 17 do 23 o pełnych godzinach. Darmowe bilety w Centrum Informacji Miejskiej przy ul. Ratajczaka.

- Zrobimy sobie wielkie muzeum na ulicy - zapowiada Maria Fenrych z CK Zamek. W ostatniej siedzibie cesarza Wilhelma II w Noc Muzeów spotkać będzie można duchy przeszłości. Ale nie tylko...

Film dokumentalny z unikatowych, przedwojennych kronik filmowych, wskrzeszający Poznań z lat 20. i 30., warsztaty, podczas których będzie można ozdobić sobie koszulkę albo torbę własnoręcznie wykonanym stemplem, zwiedzanie najsłynniejszej wystawy zdjęć prasowych na świecie - World Press Photo, czy spotkanie ze słynnym reporterem wojennym Wojciechem Jagielskim - to tylko kilka punktów z bogatego programu CK Zamek.

Jak zwykle nie zabraknie tu atrakcji dla dzieci. Wśród nich znalazła się m.in. Zaczarowana Studnia - orientalna wyprawa do krainy baśni tysiąca i jednej nocy (sugerowany wiek uczestników: 3-5 lat), czy warsztaty fotograficzne "Mali fotoreporterzy w wielkim zamku" (10-15 lat). - Chcemy się przekonać, jak patrzą na świat młodzi ludzie - mówi Grzegorz Bibro, rzecznik CK Zamek. I zapowiada, że w tym roku zabytkowy budynek będzie można zwiedzać w rytmie pięciominutowych filmów "Zamek mówi", pokazywanych w różnych jego punktach na specjalnych monitorach.

Fot. Piotr Fijałkowski

Organizatorzy zaproszą też do odkrywania tajemnic Św. Marcina. - Ta ulica to jest cała historia Poznania w jednym miejscu - mówi Maria Fenrych. Co w programie? M.in. zwiedzanie kościoła św. Marcina, pewnej secesyjnej kamienicy mieszczącej się pod numerem 69 czy wizyta w Collegium Historicum, czyli dawnej siedzibie Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Organizatorzy przewidują możliwość zjedzenia obiadu w byłej stołówce KC. Ponoć zostanie nawet wyjęta zastawa z epoki...

Kto zapragnie posłuchać muzyki, będzie mógł to zrobić, łowiąc uchem fragmenty opery "Straszny dwór" wykonywane na żywo. O godz. 22 na rogu ul. Gwarnej i Św. Marcina odbędzie się niezwykły spektakl-interwencja, zatytułowany "Larum Zegarum". - Duet kompozytorski Konieczny/Skoczylas zreinterpretuje ukryte pod sarmackim mitem pojęcie narodowości - zapowiadają organizatorzy. I proszą, by obserwatorzy nastawili przyniesione ze sobą budziki punktualnie na godz. 22.12. - Chcemy obudzić całą ulicę i cały Poznań - zdradza Zuzanna Głowacka, dyrektor artystyczny Festiwalu Opera Know-how, jedna z inicjatorek tajemniczej dźwiękowej akcji.

Noc z detektywami, opowieści naukowców - archeologów, antropologów i fizyków - którzy opowiedzą o tajemniczych wydarzeniach i niewyjaśnionych zagadkach z przeszłości. Tak w skrócie zapowiada się sobotnia noc w Muzeum Archeologicznym.

Sprawność detektywa w ten wieczór będą mogły zdobyć wszystkie dzieci, które przyjdą do muzeum na ul. Wodnej na pokazy i warsztaty (na te ostatnie obowiązują zapisy). Dla dorosłych zaplanowano wykłady i pokazy filmów. Dowiemy się m.in., co mówią o nas cmentarzyska, jak powstaje kometa i jakie tajemnice skrywają od wieków grobowce faraonów.

To właśnie czasom faraonów poświęcona jest jedna z wystaw - "Życie i śmierć w starożytnym Egipcie" (na jej zwiedzanie też trzeba się zapisać). Inna to "Domasław - nekropolia arystokracji z wczesnej epoki żelaza". Znajdziemy tu odkryte przez archeologów naszyjniki, elementy uzbrojenia, czy ceramikę.

Fot. Piotr Skórnicki / Agencja Gazeta

Warto odwiedzić też oddział Muzeum Archeologicznego - rezerwat Genius Loci na Ostrowie Tumskim. W Noc Muzeów przybędą tu średniowieczni wojowie w strojach epoki, a organizatorzy pokażą, jak szukać dawnych grodów przez okno samolotu...

Macie w domu puste butelki, albo nakrętki? Przynieście je w sobotę do Galerii Miejskiej Arsenał. I zróbcie sobie coś ładnego.

W Poznaniu - m.in. w Arsenale właśnie - trwa druga edycja festiwalu Poznań Design Days. Na pierwszym piętrze galerii można oglądać wystawę "Nowe oczekiwania". W sobotę o godz. 20 obejrzymy ją z kuratorem. O godz. 16.30 dzieci zrobią biżuterię i dekoracje z recyklingu. O godz. 19 warsztaty z designu dla dzieci poprowadzą studenci UAP. W programie również prezentacja Antoniego Ruta na temat historii fotoplastykonu (godz. 21), prezentacja Ryszarda Kai o sztuce plakatu (godz. 22.30), wystawa okładek płytowych Rosława Szaybo i Stanisława Zagórskiego, czy stereografie wykonane w latach 80. podczas koncertów.

Jej pokój wygląda tak, jakby wyjechała na wakacje. Albo wyszła przed chwilą po zakupy. W rzeczywistości nie mam jej tu już od ponad trzydziestu lat...

W starej kamienicy przy ul. Gajowej Kazimiera Iłłakowiczówna spędziła swoje ostatnie lata. Dziś mieści się tu jej muzeum. Wciąż można w nim zobaczyć jej osobiste rzeczy - ołówki, naczynia, przybory toaletowe, proste, metalowe łóżko. Pamiątki po życiu. Tym barwnym, warszawskim, które prowadziła przed II wojną światową, pracując w MSZ, a potem jako osobisty sekretarz marszałka Józefa Piłsudskiego. I tym skromnym, upływającym "w Poznaniu na wygnaniu", gdzie poetka i tłumaczka zarabiała na chleb m.in. udzielając korepetycji.

KAROLINA SIKORSKA

W Noc Muzeów mieszkanie-pracownię Iłły będzie można odwiedzić do godz. 1. Posłuchamy tu opowieści kustosz muzeum - Elżbiety Andrzejewskiej, o godz. 20 zobaczymy film "Piętno" Grażyny Banaszkiewicz. O godz. 17.30 - dzieci obejrzą przedstawienie swoich rówieśników, nawiązujące do twórczości poetki.

Co jeszcze przygotowały poznańskie muzea literackie i biblioteki? W muzeum pracowni Józefa Ignacego Kraszewskiego przy ul. Wronieckiej o godz. 19.30 ciekawą prelekcję wygłosi dr Michał Larek. Jej tytuł - Józef Ignacy Kraszewski, scenarzysta HBO. Telewizyjne rozważania o "Sprawie kryminalnej" - brzmi co najmniej intrygująco. Muzeum Henryka Sienkiewicza o godz. 18 i 20 zaprasza na spotkania z wnukiem pisarza - Juliuszem.

Biblioteka PTPN pokaże na wystawę starych druków o podróżnikach i grę fotograficzną "Labirynt sycylijski" stworzoną z emocjonalnych listów Zygmunta Kraińskiego do Delfiny Potockiej. Obie wystawy mogą zwiedzać osoby niewidome!

W Noc Muzeów w swoje mury zaprasza też Biblioteka Raczyńskich. W Galerii Atanazego zobaczymy skarby drukarstwa i introligatorstwa ze zbiorów Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie, a o godz. 18 posłuchamy wykładu o oprawach z przełomu XVI i XVII w.

Ekologia to wymysł ostatnich lat, pejzaż to tylko ładny obrazek bez głębszej treści, a do tego już wyczerpany temat?

Te i inne stereotypy nagromadzone wokół motywu krajobrazu podważa wystawa "Druga jesień" w Starym Browarze. Zebrane prace dziewięciu artystów pochodzących głównie z Europy Środkowo-Wschodniej nie tylko odnoszą się do rozmaitych aspektów tematu przewodniego, ale są też zróżnicowane pod względem formalnym. Nie brakuje tu grafik ("Landscape" Imre Baka), instalacji ("Projekt c" Malicha) czy filmu. Twórcom ekspozycji i jej kuratorce Agnieszce Pinderze po raz kolejny udało się wydobyć z prywatnej kolekcji Grażyny Kulczyk dzieła, które zestawione razem tworzą nową, świeżą opowieść osnutą wokół wydawałoby się banalnego motywu.

Oprowadzanie po wystawie w Noc Muzeów o godz. 18 i 21. Galeria Art Stations zaprasza także na warsztaty dzieci.

Co jeszcze oferują poznańskie galerie?

Pracownia rysunku i architektury przy ul. Półwiejskiej 23 pokaże kolekcję obrazów i fotografii architektury z całego świata, galeria sztuki Katarzyny Napiórkowskiej - rysunki i grafiki klasyków sztuki współczesnej, a antykwariat przy ul. Paderewskiego - sztukę aborygeńską.

Pokazy grup rekonstrukcyjnych, zabytkowe pojazdy wojskowe i lekcje żywej historii - bez nich trudno wyobrazić sobie kolejne edycje Nocy Muzeów.

Co zobaczymy w sobotę w Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 w Odwachu? Na stałej ekspozycji poczujemy się tu jak w prawdziwym okopie, poznamy biografie bohaterów powstania i posłuchamy o tym, jak poznaniacy w 1918 odzyskiwali własnymi rękoma niepodległość. Na wystawie czasowej pochylimy się nad losami żołnierzy tułaczy.

Jedna z wystaw czasowych, zatytułowana "Widokówki znad morza i nie tylko", poświęcona jest Stanisławowi Barańczakowi, inna - "Ach jak przyjemnie" - prezentuje polskie plakaty poświęcone sportom i turystyce z epoki stalinowskiej.

Przed gmachem muzeum w sobotę spotkamy żołnierzy w mundurach i z bronią z epoki.

Miłośnicy wojskowości nie ominą na pewno Muzeum Uzbrojenia na Cytadeli. Od godz. 16 aż do północy będzie można tu oglądać działa, wyrzutnie, ciężarówki, a nawet wejść do wnętrza czołgu.

Muzeum Powstania Poznańskiego - czerwiec 1956, mieszczące się w zamku, wyświetli film dokumentalny "13 lat, 13 minut" o najsłynniejszej ofierze Poznańskiego Czerwca - Romku Strzałkowskim i bohaterze Powstania Budapesztańskiego z 1956 r. - Peterze Mansfeldzie. Na stałej wystawie zobaczymy pamiątki związane z powstaniem.

Kolejne edycje imprezy już od lat nie są tylko świętem muzealników. - To noc szeroko pojętej kultury i dotyczy już nie tylko przeszłości - podkreślają organizatorzy. Tym razem zwiedzać będzie można m.in. wnętrza kina Muza. Nie bez powodu - kino przy Św. Marcinie powstało w 1908 r. i jest jednym z najstarszych takich obiektów w Polsce, a nawet na świecie!

Choć na co dzień Muza wyświetla filmy z nowoczesnego projektora, na tę jedną noc wróci do pokazów z taśmy 35 mm. Historii kina - pod postacią starych kinowych sprzętów - będzie można dotknąć własnymi rękoma. Albo posłuchać, jak opowiada o niej Tomasz Knapik.

ŁUKASZ CYNALEWSKI

W Noc Muzeów włączą się też inicjatywy z pozoru z nią niezwiązane. Między godz. 17 i 22 pod Alfami na Św. Marcinie będzie można spróbować tart, zup, słodkości i innych specjałów, które przygotują dla nas kucharze biorący udział w kolejnej edycji Restaurant Day.

Fot. Kamiński Tomasz / Agencja Gazeta

Miasto będziemy też zwiedzać zabytkowym tramwajem linii M. Trasa prowadzi m.in. przez Rynek Wildecki. A Wilda właśnie tej nocy odkrywać będzie przed poznaniakami swoje mniej znane oblicza. W programie m.in. zwiedzanie zajezdni przy ul. Madalińskiego, wystawa zabytkowych tramwajów i autobusów, wycieczka po prawdziwym schronie przeciwlotniczym przy ul. Rolnej 24 (dziś ma tu swoją siedzibę miejscowy dom kultury), wizyta w manufakturze chleba przy ul. Wierzbięcice 20 czy przechadzka śladami ciekawych wildeckich budynków.

- Można też przyjść do kaplicy Baptystów przy ul. Przemysłowej - zaprasza Hubert Kożuchowski ze Stowarzyszenia Wildzianie.

* W muzeum zamieni się w sobotni wieczór Muzułmańskie Centrum Kulturalno-Oświatowe. W programie m.in. zwiedzanie wystawy sztuki muzułmańskiej z różnych zakątków świata, pokazowa lekcja języka arabskiego i warsztat kaligrafii arabskiej, historia hidżabu i nauka wiązania chust czy kącik tatuażu.

* W Pracowni Muzeum Ziemi na Morasku zobaczymy kolekcję meteorytów i agatów.

* Teatr Animacji, który świętuje właśnie 70. urodziny, pokaże wystawę swoich lalek i scenografii.

* Nowa Gazownia (ul. Ewangelicka 1) zaprosi na wystawę fotografii z projektu z seniorami i regionalną kuchnią, na interaktywnej wystawie "Sztuka szyta na miarę" będzie można wejść do specjalne zaprojektowanego kokonu albo poznać sztuczki gotowania. Podczas warsztatu o godz. 12 dzieci przygotują posiłki z tekstyliów.

* W Salonie Muzycznym Muzeum Feliksa Nowowiejskiego odbędzie się koncert uczniów szkoły muzycznej przy ul. Solnej i warsztaty artystyczne dla dzieci, a także recital fortepianowy Aleksandry Zagórskiej.

* Muzeum Unitry w Zespole Szkół Łączności (ul. Przełajowa 4) przygotowało prezentację sprzętów audio i koncert "Światło - Dźwięk" z muzyką z czarnych krążków z efektami iluminofonii.

* W Muzeum Bambrów Poznańskich zobaczymy tradycyjne stroje, a także wystawę historycznych rowerów.

* Na parkingu przed budynkiem Urzędu Wojewódzkiego staną stare samochody z Muzeum Motoryzacji Automobilklubu Wielkopolski.

Szczegółowy program atrakcji Nocy Muzeów można znaleźć na stronie: www.estrada.poznan.pl.