Transatlantyk opuszcza Poznań. Czy powinniśmy go zatrzymać? Pytamy ekspertów

Środki z Transatlantyku można wykorzystać ciekawiej. Wciąż jest w Poznaniu wiele osób, którym brakuje funduszy na działalność. Jeśli choć część z pieniędzy na festiwal została przekazana na mniejsze działania związane z ludźmi, którzy tworzą coś w Poznaniu, to jest to sensowna decyzja.

Nigdy nie miałem problemu z samym Transatlantykiem. Jednak wszelkie wydarzenia powinny rozwijać się od mniejszej do większej skali. Nawet tak duże wydarzenia jak Malta przeszły taką ścieżkę. Od bardzo małych dofinansowań, po olbrzymie, na skalę największego festiwalu teatralnego w Polsce. Jeśli coś od pierwszej edycji ma takie samo dofinansowanie jak imprezy już ugruntowane, to budzi mój sprzeciw. Musi minąć trochę czasu. Muszą też pokazać, że warto je wspierać takimi kwotami.

Wydaje mi się, że wydarzenia, które nie wrosły w lokalną tkankę kulturalną na tyle, że można je w każdej chwili przenieść do innego miasta, tak jak fabrykę samochodów czy ekranów ciekłokrystalicznych, nie są warte takiego finansowania.

Tak duże festiwale przynoszą miastu splendor. Ale ich finansowanie zawsze jest obarczone bardzo dużym ryzykiem. Jeśli nie da im się więcej pieniędzy, to pójdą tam gdzie będą miały lepsze warunki. Przecież Transatlantyk to nie pierwszy duży festiwal, który przeniesie się do innego miasta. Pewnie wyglądałoby to inaczej, gdyby Transatlantyk był budowany od małych dotacji, do dużych. Mam nadzieję, że pieniądze, które zostaną, będą dalej inwestowane w kulturę filmową. Organizatorzy imprez filmowych w Poznaniu mają mnóstwo pomysłów, których nie są w stanie zrealizować z powodu braku środków. To jest szansa, żeby wzmocnić takie projekty jak Ale Kino, Animator czy Short Waves. Można też stworzyć coś nowego.

Szkoda, bo festiwal Transatlantyk zaczął się już wpisywać w kalendarz kulturalny Poznania, stał się pewną marką. Bardzo łatwo odwoływać się do argumentu finansowego. Ale istotna jest też jakość festiwalu. Nie możemy od tego uciec i zakładać, że skoro ktoś do tej pory dostawał pieniądze, to już zawsze tak będzie. Komisja konkursowa miała przecież pewne zastrzeżenia wobec oferty Transatlantyku. Zgadzam się natomiast, że warto na takie imprezy podpisywać umowy nie roczne, tylko trzy-, czteroletnie, co dałoby większą stabilność. Przy okazji uważam, że ogłaszanie przenosin do Łodzi zaledwie trzy tygodnie przed rozpoczęciem najbliższej edycji festiwalu to duża niezręczność ze strony organizatorów. Teraz to nie sam festiwal będzie głównym tematem.

To bardzo zła wiadomość. Jan A.P. Kaczmarek stworzył coś niezwykłego i oryginalnego. Oczywiście można to traktować jako swego rodzaju szantaż, kartę przetargową, w związku z niższym dofinansowaniem. My też w pewnym momencie mieliśmy dość napięte relacje z organizatorami Transatlantyku [Jaworski do grudnia ub.r. był wiceprezydentem odpowiedzialnym m.in. za kulturę ? red.], prześwietlaliśmy go, kwestionowaliśmy pewne pozycje. Ale zawsze udawało się uzyskać konsensus. Nie zgadzam się z opinią prezydenta Jaśkowiaka, że zamiast na duży festiwal lepiej dać pieniądze na chór Skowronki. To rodzaj pewnej demagogii. W naszym mieście może i powinno być miejsce i na jedno, i na drugie. Nie powinniśmy rezygnować z festiwalu, który już stał się pewną wartością Poznania.

Mam poczucie, że Transatlantyk jest wartością dla miasta, szkoda byłoby go stracić. Robiono go z rozmachem i wnosił sporo ożywienia. Ale nic za wszelką cenę. Jeśli organizatorzy uważają, że miasto powinno im zapewnić tyle pieniędzy, ile tylko sobie zażyczą, to ja mam na ten temat inne zdanie.

Już wcześniej mówiło się, że festiwal od strony organizacyjno-finansowej mógłby być efektywniejszy. Jest wiele innych potrzeb kulturalnych w Poznaniu, które można realizować za te niemałe środki. Czytałem opinię prezydenta Jaśkowiaka i akurat w tej sprawie się z nim zgadzam. Będę go namawiał, żeby pieniądze z Transatlantyku przeznaczyć na mniejsze projekty. Racjonalne wydawałoby się przeznaczyć je na promocję wydarzeń okołofilmowych ? np. jakiś mniejszy festiwal lub konkurs. Tu będzie teraz pewna luka.

Szkoda byłoby utracić ten festiwal. Ale faktem jest, że część środków szła na bankiety itp. Może należałoby poszukać innych sposobów na sfinansowanie tej imprezy, znaleźć dodatkowych sponsorów? Bo w budżecie miasta brakuje środków na inne przedsięwzięcia kulturalne. Festiwale Transatlantyk i Malta były dotąd dotowane takimi kwotami, że pozostawało zaledwie jakieś 10 proc. środków na inne projekty.

To była festiwalizacja. Krytykowano taki sposób wydawania pieniędzy na kulturę. Przedsięwzięcia mniejszego kalibru też powinny mieć szansę zaistnieć w mieście.

Transatlantyk powoli stawał się produktem flagowym miasta. Uzupełniał wciąż nie za szeroką ofertę kulturalną, a tym samym turystyczną Poznania. Był oryginalny, wyróżniał się. Był otwarty dla ludzi. Nie był tak bardzo elitarny, jak np. konkurs Wieniawskiego. Z wizerunkowego punktu widzenia, jego przeprowadzka to bardzo duża szkoda.
Teraz będziemy mówić o nim w kontekście, że Poznań nie był zainteresowanym i Łódź go ?przechwyciła?. W mojej ocenie Poznań, który chce być miastem metropolitalnym, nie może sobie pozwolić na brak w swojej ofercie wydarzeń na skalę międzynarodową, czy choćby krajową.
Prezydent Jaśkowiak przyjął jednak strategię inwestowania w mniejsze, lokalne wydarzenia, niż w te o większej skali, Stawia na satysfakcję lokalną. Ale pamiętajmy jednak, że goszczenie wydarzeń międzynarodowych też zwiększa satysfakcję mieszkańców. Mamy o czym mówić, jesteśmy z nich dumni, nawet jeśli w nich bezpośrednio nie uczestniczymy.
Szkoda, że miasto nie podjęło próby znalezienia innych mechanizmów współfinansowania festiwalu, takich jak pomoc w pozyskaniu sponsorów, zamiast środków z budżetu miasta.

Myślę, że Transatlantyk jest Poznaniowi potrzebny. Także dlatego, że nie jest to zwykła przeglądówka filmowa. Ta impreza ma charakter środowiskotwórczy. Proponuje wykłady i prelekcje z różnych dziedzin, prowokuje do dyskusji. Poznań to dość nudne i monotonne miasto, w którym brakuje szaleństwa i twórczego fermentu. Transatlantyk bełtał tę zakisłą wodę.
Rozumiem trudne decyzje dotyczące miejskiego budżetu, ale trzeba też pamiętać że organizacja tego typu festiwalu po prostu się miastu opłaca i przy sprzyjających wiatrach może procentować. Myślę, że z twórcami Transatlantyku wciąż można negocjować. Nie można wypuścić go z rąk! Może warto podzielić budżet między trzy wielkopolskie miasta? Tam też jest przecież ciekawa świata publiczność.