Transatlantyk nie jest pierwszy. Jak festiwale w Polsce się przeprowadzały

Festiwal czarodziejów kamery odbywał się w Toruniu od 1993 do 1999. W 2000 roku został przeniesiony do Łodzi. - Impreza rozrosła się do tego stopnia, że nie można jej organizować już w auli toruńskiego UMK - tłumaczył organizator Marek Żydowicz.

Łódź zaraz po przejęciu imprezy zapewniała m.in.: wynajęcie Teatru Wielkiego wraz z zapleczem i obsługą i ok. 300 tys. zł dotacji (Toruń stać było na 140 tys. zł). - To, co proponuje Łódź jest o niebo lepsze, niż w Toruniu - twierdził Marek Żydowicz.

MIKOŁAJ KURAS

Po dziesięciu latach, gdy łódzcy radni nie wyrazili zgody na sfinansowanie z budżetu miasta centrum festiwalowo-kongresowego Camerimage Łódź Center, organizatorzy zarządzili wyprowadzkę. W 2010 roku Marek Żydowicz postawił na Bydgoszcz, impreza odbywa się w kompleksie budynków teatru muzycznego Opera Nova.

Przez moment pomysł ściągnięcia festiwalu miał wtedy też Poznań, a konkretnie ówczesny zastępca prezydenta Ryszarda Grobelnego, Sławomir Hinc.

Festiwal filmowy który stworzył Roman Gutek, zaczął się w 2001 roku w Sanoku. Potem, w latach 2002-2005 odbywał się w Cieszynie i Czeskim Cieszynie.

Anna Dąb w Gazecie Wyborczej Katowice pisała: "Sanok miał pecha. Okazało się, że impreza jest tak duża, że... przerosła niewielkie miasto. Minusem jest też niezbyt szczęśliwe położenie Sanoka - z dala od ważnych dróg. Roman Gutek nie chciał snobistycznego uzdrowiska, ale, realia zmusiły go do szukania nowego miejsca dla swojego festiwalu. Wtedy przypomniał sobie miasto, w którym kiedyś przez przypadek się znalazł - Cieszyn. Jesienią odwiedził Beskidy i już wiedział, że to będzie doskonałe miejsce do organizacji takiej imprezy. Cieszyn posiada bowiem cztery sale, w których można wyświetlać filmy, lepszą niż Sanok bazę noclegową i zaplecze gastronomiczne. No i lepsze połączenia komunikacyjne z resztą kraju, co w przypadku tak dużej imprezy nie jest bez znaczenia. - W przedsięwzięcie będzie zaangażowany nie tylko Cieszyn, ale również pobliski Szczyrk, Skoczów, Ustroń i Wisła - mówił Roman Gutek".

Fot. Grażyna Makara / AG

Ale i Cieszyn okazał się za mały. Od 2006 roku gospodarzem jest Wrocław.

- Dostaliśmy wypowiedzenie umowy. Nie wiedzieliśmy, że się na to zanosi. Jeszcze we wrześniu wspólnie składaliśmy wniosek o dofinansowanie festiwalu z Unii Europejskiej - opowiadał Jan Matuszek, wiceburmistrz Cieszyna, Roman Gutek tłumaczył: - Skala festiwalu przerosła miasteczko. Brakowało sal kinowych, a ich stan techniczny pozostawiał wiele do życzenia. Największa cieszyńska widownia liczy zaledwie 600 miejsc. Musieliśmy sztucznie ograniczać sprzedaż karnetów i akredytacji. Myśleliśmy, że przyjdzie nam zamknąć festiwal i wtedy przyszła propozycja z Wrocławia. Milionowy budżet festiwalu rósł z roku na rok. Musiałem go finansować z własnej kieszeni. We Wrocławiu nie będziemy musieli kupować ekranów czy klimatyzatorów, bo już tu są. Pieniądze przeznaczymy na wzbogacenie programu.

"Prowincjonalia" to festiwal filmowy, podczas którego na prowincji można obejrzeć filmy o tejże prowincji i spotkać się z ich twórcami. Ogólnopolski Festiwal Sztuki Filmowej "Prowincjonalia" we Wrześni jest kontynuacją imprezy, która do 1999 r. odbywała się w Słupcy, w kinie "Grażyna".

Mimo oficjalnego przeniesienia festiwalu do Wrześni, w Słupcy kontynuowana była alternatywna impreza filmowa pod tą samą nazwą, która przekształciła się w Europrowincjonalia, a następnie w Imprezje.

Kolejny, tegoroczny przykład przeprowadzki festiwalu filmowego. Po dziewięciu latach obecności w Rzeszowie festiwal filmów optymistycznych Happy End przeniósł się do Częstochowy. Dyrektor festiwalu Piotr Żukowski powiedział, że samorząd Częstochowy zaoferował atrakcyjniejsze warunki i przyjazny klimat.

GRZEGORZ SKOWRONEK

Żukowski podkreślił, że organizatorzy od dawna szukali możliwości rozwoju festiwalu. - Rzeszów ograniczał ten rozwój, nie dając wystarczających środków na pielęgnację tego wydarzenia. Częstochowa zaoferowała atrakcyjniejsze warunki i przyjazny klimat, jest również miejscem bardziej przyjaznym organizatorom. Tym samym miasto zyskało swój pierwszy festiwal filmowy - podkreślił. Żukowski zaznaczył, że wcześniej współpracował już z samorządem Częstochowy przy okazji pokazów pofestiwalowych poprzednich edycji imprezy. - Są tam ludzie otwarci na sztukę, jest też nowoczesne zaplecze Ośrodka Kultury Filmowej i Filharmonii Częstochowskiej, więc to idealne miejsce, by wspólnie rozwijać festiwal - powiedział.

Multimedia Happy End to jedyny w Polsce festiwal, do którego filmy kwalifikowane są na... podstawie zawartego w nich optymizmu. Prezentowane są na nim filmy fabularne, dokumentalne, profesjonalne, studenckie i niezależne. Symbolem festiwalu jest Złota Ryba, której statuetki otrzymują twórcy, a o werdykcie decyduje widownia.

Pierwsza edycja Happy Endu odbyła się w Jeleniej Górze w 2003 r. Kolejna miała miejsce we Wrocławiu w 2004 r. Po dwóch wrocławskich edycjach festiwal przeniósł się w 2006 r. do Rzeszowa, gdzie partnerem był Wojewódzki Domu Kultury.

Pierwszy Open'er - o czym wiele osób może już nie pamiętać - odbył się w Warszawie. W 2002 roku na Torze Stegny koncert Chemical Brothers poprzedził występ m.in. Smolika. Organizator imprezy, Mikołaj Ziółkowski, choć na co dzień mieszka w stolicy, wytypował Gdynię, z której pochodzi, na miejsce największego w Polsce letniego festiwalu. W 2003, 2004 i 2005 roku sceny były ustawione na Skwerze Kościuszki, a od 2006 roku Open'er gości na terenie Babich Dołów.

FILIP KLIMASZEWSKI

Mikołaj Ziółkowski: - Przyjęliśmy strategię małych kroków. Zaczynaliśmy od koncertu The Chemicals Brothers, i to w Warszawie. Ale już rok później przenieśliśmy się nad morze. I to była dobra decyzja.

Miejscem pierwszego Przystanku Woodstock (w 1995 roku) było Czymanowo, kaszubska wieś (powiat wejherowski, gmina Gniewino). Potem Przystanek zawędrował do Szczecina (1996 - Szczecin Dąbie, lotnisko Aeroklubu Szczecińskiego) i Żar (1997-1999, 2001-2003).

- Dlaczego Żary? Bo to miłe miejsce, a miasto poczyniło inwestycje na terenach festiwalowych. W tym roku w podzięce kupiliśmy im karetkę z pieniędzy Wielkiej Orkiestry - mówił w 1998 roku Jerzy Owsiak.

Fot. Fot Igor Morye / Agencja Gazeta

Edycja z 2000 roku, w Lęborku, nazywana jest Dzikim Przystankiem Woodstock, bo po protestach festiwal został odwołany, ale do miasta i tak przyjechało kilka tysięcy fanów imprezy i zorganizowało piknik.

Od 2004 roku Przystanek Woodstock odbywa się w Kostrzynie nad Odrą w województwie lubuskim. - Może wreszcie Kostrzyn przestanie się ludziom kojarzyć tylko z granicą - mówił Zdzisław Garczarek, dyrektor Kostrzyńskiego Centrum Kultury, gdy decyzja jeszcze nie zapadła.

GRZEGORZ SKOWRONEK

Jurek Owsiak wycofał się z organizacji Przystanku Woodstock w Żarach, bo narzekał m.in. na niemoc urzędników miasta, którzy jego zdaniem nie byli w stanie wyegzekwować realizacji wcześniejszych ustaleń. Fundacja chciała wyłączności na koncesje na handel w obrębie Przystanku, tymczasem stacja benzynowa po sąsiedzku handlowała alkoholem.

Po pierwszym Przystanku w Kostrzynie, aż 95 proc. mieszkańców tego miasta opowiedziało się w referendum za organizacją imprezy w kolejnych latach.

Od 2006 roku Artur Rojek (były już wokalista Myslovitz) organizuje Off Festival. Pierwotnie robił to w Mysłowicach, ale w 2010 roku impreza przeniosła się do Katowic.

Fot. MARCIN TOMALKA / AG

Mysłowice cięły dotacje na rzecz festiwalu, tymczasem Katowice już pierwszą edycję u siebie wsparły kwotą 2,2 mln zł (to była połowa budżetu imprezy). Opozycyjni radni skarżyli się, że festiwal w niewystarczający sposób promuje Mysłowice, i nie chcieli dać na jego organizację 300 tys. zł z budżetu miasta. Artur Rojek twierdził, że decyzja o przenosinach była dla niego najtrudniejszą w życiu zawodowym.- Off Festival od początku traktowany był po macoszemu przez większość miejskich polityków, stał się elementem przepychanek i kłótni. Ktoś kiedyś powiedział: "Najtrudniej wygrać z głupotą". I miał rację - dodawał Artur Rojek.

I Nowa Muzyka Festiwal, jeszcze bez sponsora tytularnego, odbył się w 2006 roku w Katowicach. Trwał jeden dzień, dwie sceny zlokalizowane zostały na terenie Szybu Wilson w Katowicach. Impreza dla fanów muzyki z pogranicza jazzu, elektroniki i tanecznych rytmów, po roku przeniosła się do pobliskiego Cieszyna. Tam gościła też w 2008 roku.

Fot. Paweł Sowa / AG

Od czwartej edycji sponsorem festiwalu jest Tauron, a impreza wróciła do Katowic - tym razem już do Kopalni Węgla Kamiennego (gdzie obecnie znajduje się Muzeum Śląskie).

Skąd powrót do Katowic? Tak w 2009 roku tłumaczył to Adam Pomian, współorganizator Tauron Nowa Muzyka: - Cieszyn to miasto słabo skomunikowane. A pomoc samorządu nie pozwalała nam na rozwój. Okazało się, że Katowice chętnie przyjmą nas znowu, więc się zdecydowaliśmy - tym bardziej że znalazł się dobry sponsor.

W 2012 roku w ramach Impact Festival na lotnisku Bemowo grali m.in. Red Hot Chili Peppers i Kasabian, a rok później - 30 Seconds to Mars, Rammstein i Slayer.

Od 2014 roku Impact gra w Łodzi, w Atlas Arenie, która przy okazji koncertów może pomieścić ok. 12 tys. osób. Podczas festiwalu Impact wystąpili w niej już Black Sabbath i Aerosmith, a na początku czerwca 2015 - Slipknot.

Wszystkie nasze artykuły znajdziesz na Twitterze i Google+
Jesteśmy też na Facebooku. Dołącz do nas, dyskutuj i dziel się opiniami.