"Wyborcza" zmienia Poznań. Nasze akcje

- Gdzie są dziury z tamtych lat - wzdychała przed rokiem pisząca o komunikacji Joanna Leśniewska. Bo kiedyś to były dziury w ulicach! Wraz z radiem S, a potem z Radiem Merkury, co roku, na przednówku, prosimy czytelników o zgłaszanie największych okazów. A Zarząd Dróg Miejskich - bez pytania - szybciutko je łata. Dziura z sezonu zimowego 2000/2001 była tak głęboka, że dziennikarz Wyborczej Mikołaj Kirschke bez problemu wsadził do niej głowę.

Fot. Tomasz Kaminski / AG

Zabytkowe krzesła z poznańskiego Zamku, niektóre jeszcze z naklejkami Schloss Posen, trafiły po wojnie w rozmaite miejsca. Do urzędu marszałkowskiego, do Sejmu. Wyborcza zorganizowała manifestację na Starym Rynku, zebraliśmy tysiące podpisów pod petycją, by meble wróciły na miejsce. I wróciły!

Szef działu kultury Andrzej Niziołek dowiedział się, że działka przeznaczona przez fundatora Biblioteki Raczyńskich hrabiego Edwarda Raczyńskiego na jej rozbudowę, została przekazana przez wojewodę Telekomunikacji Polskiej. Władze miasta nie kwapiły się do walki o ten teren, za to my zaczęliśmy sprawę uparcie opisywać. A poznaniacy walczyli zażarcie o Bibliotekę Raczyńskich. Efekt można zobaczyć idąc al. Marcinkowskiego: nowe skrzydło biblioteki zaprasza od dwóch lat.

Zaczęło się od tekstu "Napiętnowany", opisującego przemoc dzieci wobec dzieci. Posypały się listy, telefony. Młodzież, rodzice, nauczyciele pisali i opowiadali o grupach wyrostków, które zastraszają i okradają uczniów w szkołach, na osiedlach, w centrum miasta, nawet w biały dzień. Akcję "Nie będą dzieci okradać dzieci" przeprowadziliśmy z policją i władzami miasta. Skończyło się przyzwolenie, by przemoc pozostawiać bez reakcji.

Odlany z brązu Stary Marych stoi przy ul. Półwiejskiej od marca 2001 roku. Stary poznaniak, do roboty jeździ staromodnym rowerem, w teczce ma sznytki z leberką. Rzeźba powstała z inicjatywy Wyborczej i Radia Merkury, w którym przez kilkanaście lat można było posłuchać opowieści o Marychu i jego żonie Frącce.

Dowiedzieliśmy się, że zbudowany na nowo most św. Rocha, choć jest na nim wydzielone miejsce na torowisko tramwajowe, ma zostać oddany do użytku tylko dla samochodów. Trzeba oddać trasę tramwajową razem z mostem - zaapelowaliśmy, a pod apelem podpisało się kilka tysięcy poznaniaków. Od 2007 r. tramwaje regularnie kursują krótszą trasą z Rataj do centrum.

Pomnik Zygi Latarnika to pamiątka po akcji Wyborczej, w ramach której postanowiliśmy odratować stare latarnie. Poprosiliśmy czytelników, by wskazali nam miejsca, w których stoją słupy po starych gazowych latarniach. Jedną udało się odrestaurować i przenieść na Groblę. A obok stanął właśnie Zyga Latarnik, rzeźba upamiętniająca jednego z pracowników miejskiej gazowni.

Premierowi Leszkowi Millerowi nie spodobał się zapis w statucie miasta mówiący, że w chwilach szczególnie podniosłych możemy posługiwać się nazwą Stołeczne Miasto Poznań. Historycy (także warszawscy!) przekonywali, że przymiotnikiem "stołeczny" może się posługiwać każde miasto, które w przeszłości było stolicą kraju. I tak - wspólnymi siłami - przekonaliśmy premiera.

ORP Poznań był jedynym okrętem w polskiej flocie, który nie miał herbu miasta na burcie. Namówiliśmy władze miasta, by ten herb ufundowały. Udało się!

Tekst o tym tytule, autorstwa naszego redakcyjnego kolegi Jakuba Głaza, uruchomił lawinę. W ciągu kilku miesięcy opublikowaliśmy blisko sto artykułów i listów będących reakcją na niego. Ta dyskusja była dla dużej części poznaniaków przełomowa: zrozumieliśmy, że trzeba na nowo przemyśleć miasto, a rozmowa o nim ma sens.

Które kino, urząd, knajpa lub muzeum jest OK? To, które jest dostępne dla wszystkich, także dla niewidomych, dla poruszających się na wózkach lub o kulach. Wraz ze Stowarzyszeniem Przyjaciół Niewidomych i Słabowidzących przetestowaliśmy kilkadziesiąt miejsc w Poznaniu, a te, które przeszły sprawdzian pozytywnie, dostawały prawo posługiwania się naklejką z logo akcji. Nie dostać naklejki? Poruta!

Miasto mogło bezpowrotnie stracić szansę na zagospodarowanie tego miejsca, wymarzonej przestrzeni dla kultury. Po naszej akcji Aquanet wycofał się z zaplanowanej sprzedaży budynku. Dyskusja o gazowni zmieniła się w debatę o roli kultury w życiu miasta.

Zaczęło się od tego, że nasz dziennikarz Piotr Żytnicki, przymocował rower do kraty przy wejściu do budynku sądu. Nie miał wyboru, w okolicy nie było ani jednego stojaka. Wspólnie z Zarządem Dróg Miejskich ustawiliśmy w centrum Poznania ponad 30 stojaków rowerowych.

Pisaliśmy o ucieczce handlu z centrum, o pustych lokalach, na które nie ma chętnych, o inwazji banków. Apelowaliśmy do władz, by dbały o atrakcyjność przestrzeni publicznej, o zieleń, porządek, czystość. Pewnej wrześniowej soboty posprzątaliśmy ul. 27 Grudnia, przy której mieści się nasza redakcja. Centrum Poznania stało się jednym z głównych tematów kampanii wyborczej.

Place zabaw dla niepełnosprawnych dzieci, hamaki w centrum miasta, ułatwienia dla rowerzystów i pasażerów komunikacji miejskiej, interaktywne mapy dla turystów, liczniki sekund pozostałych do zmiany świateł. To tylko niektóre przykłady pomysłów, jakie czytelnicy przywozili z wakacyjnych wojaży i zgłaszali do wdrożenia w Poznaniu. Najbardziej namacalnym efektem akcji są rowery miejskie.

Od lat pisaliśmy o konieczności powrotu nad Wartę, prosiliśmy czytelników o przesyłanie zdjęć z rzeką w tle, organizowaliśmy dyskusje, chodziliśmy sprawdzać, co się dzieje na martwym nieco wybrzeżu. Odnotowywaliśmy każdy przypadek ożywienia: pojawienie się KontenerART, pierwszą plażę. Nasze marudzenie przyniosło skutek: nad Wartą tego lata działały trzy plaże, pływały po niej stateczki, odbywały się koncerty.

- Ludzie chcą mieszkać i przebywać w centrum i doświadczać go jak miasta, a nie jak parkingu, czy ruchliwej ulicy. Czyli chcą mieć możliwość bezpiecznego spacerowania po centrum, chcą ławek, na których można przysiąść, chcą ogródków, w których można umówić się na kawę - mówił Wyborczej Piotr Libicki, dzisiejszy plastyk miejski. Przez trzy lata namawialiśmy władze miasta, by zamieniły Wrocławską w deptak. Pomysł wyszedł od restauratorów, którzy nie dostawali zgody na letnie ogródki, bo drogowcy woleli zamiast nich miejsca parkingowe.

W ramach Pracowni Miast spotkaliśmy się już dwa razy. W gronie naukowców, urzędników, społeczników, przedstawicieli biznesu, mieszkańców Poznania dyskutujemy o najbardziej palących problemach miasta. Podczas pierwszej edycji przeprowadziliśmy m.in. warsztaty na temat tego, co powinno powstać na Wolnych Torach. Miasto wykorzystało wnioski ogłaszając konkurs na zagospodarowanie tego terenu. Konkurs jest już rozstrzygnięty, zapowiada się bardzo ciekawa dzielnica.