Bez Unii by tego nie było! Dziesięć najważniejszych unijnych inwestycji w Wielkopolsce

Wielki unijny program dla Wielkopolski na lata 2007-2013 został oficjalnie zamknięty. Wydaliśmy ponad 2,3 mld euro, z czego dotacja unijna z Brukseli wyniosła 1,3 mld euro. - Wykorzystaliśmy 100 proc. otrzymanych z Unii Europejskiej dotacji - cieszy się marszałek Marek Woźniak.

W ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego 2007-2013 ogłoszono 86 konkursów, na które wpłynęło prawie 4,5 tys. wniosków. Podpisano prawie 2,5 tys. umów. Dzięki inwestycjom wskaźnik PKB w Wielkopolsce oscyluje na poziomie 75 proc., mamy najniższą stopę bezrobocia w Polsce i utworzono albo utrzymano 22,5 tys. miejsc pracy. Wybraliśmy 10 najbardziej rozpoznawalnych inwestycji, które bez unijnej dotacji z WRPO na pewno by nie powstały.

Są komfortowe i przyjazne pasażerom - 22 pociągi typu "Elf" zmieniły oblicze regionalnych przewozów regionalnych w naszym województwie. Pasażerowie zamiast brudnymi i kiepskimi "żótłkami" jeżdżą dziś nowoczesnym taborem. To był największy zakup inwestycyjny w historii wielkopolskiego samorządu.

Fot. Łukasz Cynalewski / Agencja Gazeta

Kosztowały prawie 470 mln zł, z czego 50 proc. dołożyła Unia. 22 elektryczne zespoły trakcyjne mogą pomieścić łącznie prawie 10 tys. pasażerów - w tym 4,5 tys. na stałych miejscach siedzących. Pojazdy są klimatyzowane, przyjazne osobom niepełnosprawnym, wyposażone w gniazdka dla urządzeń mobilnych oraz przystosowane do jazdy z prędkością 160 km/h. Jeżdżą w barwach spółki Koleje Wielkopolskie na liniach z Poznania przez Konin do Kutna, a także do Zbąszynka i Gniezna.

Fot. Lukasz Ogrodowczyk / Agenca

Dzięki WRPO Poznań wzbogacił się o nową linię tramwajową z osiedla Lecha na Franowo. Trasa ma ponad 2 km długości, a na odcinku ok. 1 km poprowadzono ją w tunelu. Linia łączy os. Czecha i Rusa, kompleksy handlowo-usługowe M1 i IKEA, a także zakłady Kompanii Piwowarskiej z centrum miasta. Trasa umożliwiła także dojazd do nowej zajezdni tramwajowej na Franowie, także wybudowanej za unijne pieniądze, ale z innej puli niż WRPO.

Fot. Piotr Skórnicki / Agencja Gazeta

Linia biegnie autonomicznym układem torowym, bezkolizyjnie pokonując kolejne skrzyżowania. Na trasie znajdują się nowoczesne przystanki: "Os. Lecha", "Piaśnicka/Rynek" (podziemny), "Piaśnicka/Kurlandzka" (podziemny), "Szwedzka", "Szwajcarska" oraz perony na nowej pętli Franowo. Inwestycja kosztowała ponad 270 mln zł, a ok. 108 mln zł stanowi unijna dotacja. Z unijnych pieniędzy przedłużono również Pestkę do Dworca Zachodniego.

Modernizacja linii kolejowej nr 356 na odcinku Poznań Wschód - Wągrowiec pokazała, że można zachęcić kierowców do tego, by zostawić auta w garażu i przesiąść się do transportu zbiorowego. Wcześniej na tej linii pociągi musiały zwalniać nawet do 20 km/h, przez co pociąg z Poznania do Wągrowca jechał 1 godzinę i 44 minuty. Dziś podróż trwa pół godziny krócej.

Inwestycja kosztowała ponad 153 mln zł, z czego 76 proc. dołożyła Unia. Wyremontowano ponad 50 km torów, przebudowano istniejące i wybudowano nowe perony przystosowane do obsługi osób niepełnosprawnych. Powstały dwa nowe przystanki osobowe: Czerwonak Osiedle i Murowana Goślina Zielone Wzgórza. Są też nowoczesne, komputerowe urządzenia sterowania ruchem kolejowym, które ulokowano w Wągrowcu. Dziś pociągi moją tu jechać nawet 120 km/h.

Przez rynek w Murowanej Goślinie dziennie przejeżdżały setki ciężarówek, w tym cysterny z pobliskiej bazy paliowej w Rejowcu. W czerwcu 2012 r. otwarto 9- kilometrową obwodnicę, która kosztowała 90,5 miliona złotych. Unia dołożyła ponad 65 mln zł. Dzięki obwodnicy kierowcy nie stoją już w korkach, jakie tworzyły się w centrum tego miasta.

Mieszkańcy z kolei oddychają czystszym powietrzem. W ciągu drogi wojewódzkiej nr 196 wykonano nową jezdnię z dwoma pasami ruchu i poboczem, a także drogi dojazdowe, skrzyżowania z ulicami przecinającymi obwodnicę oraz estakadę i most nad doliną rzeki Trojanka. Do Wągrowca nie tylko jest szybciej pociągiem, ale i samochodem.

Hotel Polonez przy al. Niepodległości powstał w latach 70. Sześć lat temu został zamknięty, bo budynek nie spełniał obecnych standardów. Budynek kupiła firma Griffin Real Estate i przerobiła go na Centrum Akademickie Polonez. Inwestycja kosztowała 47 mln zł, z czego 18 mln zł stanowiła unijna pożyczka z programu JESSICA.

Centrum Akademickie

To program, który dofinansowuje m.in. projekty związane z rewitalizacją zaniedbanych obszarów i obiektów. W tym przypadku oprocentowanie pożyczki wyniosło zaledwie 0,89 proc. Wielkopolska była pierwszym regionem w Europie, który na taki program się zdecydował i to z sukcesem. Ten nowoczesny akademik to dziś 360 pokoi, połowa z nich to "dwójki". Każdy pokój ma własną łazienkę, na piętrach są kuchnie, a na parterze sklepy i usługi przydatne studentom. Dziś trudno już sobie wyobrazić akademicki Poznań bez tego obiektu, który nie ma żadnych problemów z wynajmem pokoi.

Oprócz linii do Wągrowca, modernizacja trasy kolejowej z Lubonia przez Stęszew, Grodzisk, Rakoniewice do Wolsztyna to druga ważna inwestycja zrealizowana w minionych latach. Dziś na tym odcinku pociągi mogą jeździć 110 km/h, a ograniczenia do 20-30 km/h przeszły do historii. Inwestycja kosztowała prawie 119 mln zł, a 76 proc. dołożyła Unia.

Dziś pociągi do Wolsztyna jadą niewiele ponad półtorej godziny. Wyremontowano nie tylko tory, ale i przejazdy kolejowe i dworce, które są teraz przystosowane dla osób niepełnosprawnych. Podobnie jak w przypadku linii do Wągrowca, liczba pasażerów wzrosła kilkukrotnie. W porannym szczycie, gdy na drodze krajowej nr 5 tworzą się korki już na wysokości Szreniawy, przejazd pociągiem odbywa się bezkolizyjnie.

Ta inwestycja jest przykładem, że nawet dofinansowanie unijne nie musi być do końca gwarancją sukcesu. Jeden z inwestorów przez problemy finansowe zszedł bowiem z placu budowy i dofinansowanie z Brukseli stanęło pod znakiem zapytania. Na szczęście wszystko skończyło się szczęśliwie i obwodnica Czarnkowa w ciągu drogi wojewódzkiej nr 178 Wałcz - Trzcianka - Czarnków - Oborniki została otwarta.

Dziś pojazdy omijają ścisłe centrum Czarnkowa, a wcześniej poruszały się w terenie zabudowanym, w sąsiedztwie budynków mieszkalnych, szkół i obiektów handlowych. Inwestycja kosztowała 88,6 mln zł, a udział środków unijnych to prawie 70 mln zł. Z tej obwodnicy latem korzystają także poznaniacy, którzy jadą na wakacje np. do Kołobrzegu.

Powstający koło Sheratona okazały budynek Bałtyku także jest finansowany z unijnego programu JESSICA. 16-piętrowy wieżowiec kosztować ma ok. 147 mln zł, z czego 37 mln zł stanowi właśnie unijna pożyczka. Częścią projektu jest rewitalizacja terenów w centrum Poznania i zagospodarowanie placu po zburzonym w 2003 r. kinie.

PIOTR SKÓRNICKI

Bałtyk stoi już obok ronda Kaponiera przy zabytkowym budynku starej drukarni, w którym działa Concordia Design. Plac pomiędzy budynkami ma służyć do organizacji imprez plenerowych takich jak koncerty, spektakle, projekcje filmów. Powstaną tam kawiarnie oraz miejsca do rekreacji. W latach 2007-2013 zarząd województwa przeznaczył na program JESSICA ok. 66 mln euro. Wartość zawartych umów w Wielkopolsce wyniosła ok. 310 mln zł.

Wielkopolska Sieć Szerokopasmowa to wielki projekt za 410 mln zł, z czego dotacja unijna wynosi ok. 284 mln zł. To regionalna sieć informatyczna, która swoim zasięgiem obejmuje 5,5 tys. miejscowości i 3,2 mln mieszkańców w całej Wielkopolsce. Jeśli wszystko działa, to nie ma dziś w Wielkopolsce miejscowości bez dostępu do internetu.

Żeby ją zbudować, trzeba było podpisać kilkanaście tysięcy umów z właścicielami około 24 tys. działek, przez które przechodzi światłowód. Inwestycja zakończyła się 31 grudnia 2014 r. W efekcie powstało 576 węzłów dystrybucyjnych, średnio po 2,5 w każdej wielkopolskiej gminie, do których podłączeni zostali lokalni operatorzy oferujący usługi indywidualnym odbiorcom. Sieć dystrybucyjna liczy ok. 4,5 tys. km.

Największe miasta w Wielkopolsce w minionych latach kupiły nowoczesny tabor autobusowy. Np. MPK w Poznaniu ma 75 nowoczesnych pojazdów, które kosztowały prawie 90 mln zł, z czego unijne dofinansowanie wyniosło prawie 59 mln zł. 30 sztuk to były standardowe autobusy o długości 12 m, a 45 to przegubowce o długości 18 m. Wszystkie wyposażone są w silniki spełniające normy emisji związków toksycznych, klimatyzację, udogodnienia dla niepełnosprawnych oraz monitoring wewnętrzny. W Poznaniu zastąpiły 74 wyeksploatowane już autobusy, które w latach 90. kupował m.in. ówczesny prezydent Wojciech Szczęsny Kaczmarek.

Ale nie tylko Poznań zdecydował się na inwestycje w niskopodłogowe i ekologiczne autobusy. Kupiono je także m.in. w Pile, Ostrowie i Kaliszu. Łącznie w latach 2007- 2013 Wielkopolska wzbogaciła się o 209 autobusów do przewozów w komunikacji miejskiej.