Pierwszy rok Jacka Jaśkowiaka: koalicje, afery i rozliczenia z Kościołem [PODSUMOWANIE]

Na pierwszy spór Jacka Jaśkowiaka z lokalną PO nie trzeba było długo czekać. Przed II turą Jaśkowiak rzucał na prawo i lewo nazwiskami potencjalnych wiceprezydentów, nie kryjąc, że Tomasz Lewandowski z SLD mógłby być jednym z nich.

Już dzień po zwycięstwie Jaśkowiaka Filip Kaczmarek, szef poznańskiej PO, mówi "Wyborczej": - Nie będzie czegoś takiego jak stanowisko wiceprezydenta dla Lewandowskiego. Ani dla kogokolwiek z SLD.

Jest problem, bo Jaśkowiak zdążył tyle naobiecywać Lewandowskiemu, że ten zaczął już nawet zwijać swoją kancelarię radcy prawnego (jako wiceprezydent nie mógłby prowadzić własnej działalności). Przez tydzień trwa przepychanka wewnątrz PO.

Kiedy Jaśkowiak tydzień po wyborach przedstawia swoich zastępców, Lewandowskiego nie ma wśród nich. Prezydent zarzeka się, że to jego suwerenna decyzja. Lider poznańskiej lewicy skarży się, że o decyzji Jaśkowiaka dowiedział się z mediów.

Kolejny dylemat Jacka Jaśkowiaka dotyczy budżetu Poznania na 2015 r. Jego projekt "odziedziczył" po Ryszardzie Grobelnym. 16-osobowy klub PO, czyli zaplecze Jaśkowiaka, nie ma większości w radzie miasta. Brakuje trzech głosów.

Prezydent decyduje się zatem na ryzykowny krok. Dogaduje się z trojgiem radnych Poznańskiego Ruchu Obywatelskiego związanych z Grobelnym. Zgadza się niemal na wszystkich ich poprawki.

Z pomocą PRO - a także Tomasza Wierzbickiego z Prawa do Miasta - Jaśkowiak przeforsowuje budżet Grobelnego z niewielkimi zmianami. Radni PiS i SLD pomstują: - Nic się nie zmieniło! Rządził Grobelny z PO, teraz Platforma rządzi z Grobelnym.

Na przełomie stycznia i lutego Jacek Jaśkowiak likwiduje parking na dziedzińcu pl. Kolegiackiego pod urzędem miasta. Teraz urzędnicy muszą parkować gdzie indziej lub np. przesiąść się z auta na komunikację miejską.

Takie rozwiązanie nie wszystkim się podoba. Radni Katarzyna Kretkowska i Szymon Szynkowski vel Sęk - choć przed wyborami wiele mówili o promowaniu komunikacji publicznej - teraz narzekają, że nie mogą dojechać samochodem pod urząd.

Przez wiele kolejnych miesięcy radni opozycji z przekąsem będą przytaczać usunięcie parkingu z dziedzińca urzędu jako przykład drugo- i trzeciorzędnych spraw, jakimi zajmuje się prezydent.

To pierwszy z pomysłów Jacka Jaśkowiaka, o których w kampanii wyborczej nie wspominał. Na spotkaniu z inżynierami mówi, że chciałby przyłączyć część podpoznańskich gmin do miasta.

Później Jaśkowiak tłumaczy "Wyborczej", że przy takim połączeniu przepisy przewidują bonus z podatków PIT. Mogłoby to być ponad 400 mln zł przez pięć lat. Które gminy Poznań mógłby wchłonąć? Prezydent wymienia Luboń, Komorniki i Suchy Las.

Szkopuł w tym, że Jaśkowiak upublicznił swój pomysł, zanim zdążył go szczegółowo omówić z władzami i mieszkańcami tych miejscowości. Mało tego, Jaśkowiak sugeruje, że w razie braku zgody może "symulować remonty" i zwężać drogi wjazdowe do Poznania. Robi się burza. Protestują burmistrzowie, wójtowie, mieszkańcy, a także starosta Jan Grabkowski.

To miała być formalność. Przedstawicielem Poznania w Związku Miast Polskich - i przy okazji jego prezesem - przez lata był Ryszard Grobelny. Ale skoro stracił władzę w Poznaniu, to rada miasta musiała wybrać nowego reprezentanta.

Naturalnym kandydatem wydaje się Jacek Jaśkowiak. Jednak nowy prezydent tak zirytował radnych opozycji swoją wizją działalności w ZMP, że postanawiają zagrać mu na nosie i wybierają... Szymona Szynkowskiego vel Sęka z PiS.

Przeciwko Jaśkowiakowi zagłosowali nie tylko radni PiS i SLD, ale także PRO, z którymi zaledwie kilka tygodni wcześniej prezydent współpracował przy uchwalaniu budżetu.

Po 100 dniach Jacka Jaśkowiaka w roli prezydenta Poznania najczęściej powtarzający się zarzut dotyczy tego, że nie robi zmian personalnych i dalej trzyma w urzędzie bliskich współpracowników poprzednika.

Ale tylko do czasu. Prawdziwe sprzątanie urzędu zaczyna się wiosną. Prezydent żegna się m.in. z szefem biura promocji miasta Łukaszem Goździorem i komendantem straży miejskiej Wojciechem Ratmanem. Ze związku GOAP wylatuje dyrektor Przemysław Gonera.

Na emeryturę przechodzi Jacek Szukała - wieloletni dyrektor Zarządu Dróg Miejskich. Ze spółki Poznańskie Inwestycje Miejskie odchodzą prezes Krzysztof Cesar i wiceprezes Kazimierz Skałecki.

Tych ostatnich prezydent obwinia o zaniedbania przy przebudowie ronda Kaponiera i estakady katowickiej. Jednak nowa prezes Katarzyna Górecka - rekomendowana osobiście przez Jaśkowiaka - wytrzymuje na stanowisku zaledwie trzy miesiące.

Z urzędem żegna się też, dla odmiany, jeden z najbardziej zaufanych ludzi Jacka Jaśkowiaka. Wiceprezydent Jakub Jędrzejewski traci stanowisko 1 maja. Wszystko przez tzw. aferę fakturową ujawnioną przez "Wyborczą".

O co chodziło? Na światło dzienne wypływają dziwne zlecenia, jakie Jędrzejewski dawał zaprzyjaźnionym firmom w 2014 r., kiedy jeszcze był prezesem spółki Szpitale Wielkopolski.

Np. klub fitness Red Oak - którego współwłaścicielem jest kolega Jędrzejewskiego z PO - dostawał tysiące złotych m.in. na organizację... pikników prozdrowotnych.

Wiceprezydent początkowo twierdzi, że z klubem Red Oak "nic go nie łączy", potem przyjmuje strategię obrony przez atak i zarzuca władzom PO naciski. Ale z podejrzanych faktur nigdy nie udaje mu się przekonująco wytłumaczyć. Najpierw wylatuje z PO, a zaraz potem rezygnuje z pracy w urzędzie.

Wiosną Jacek Jaśkowiak ma na głowie jeszcze inną nieprzyjemną sprawę. Komitet odbudowy Pomnika Wdzięczności chce urządzić wystawę "Wdzięczni za niepodległość" na pl. Mickiewicza i przy okazji postawić tam... pięciometrową figurę Chrystusa stanowiącą część pomnika.

Inicjatywę wspiera abp Stanisław Gądecki. Przeciwnicy odbudowy pomnika łapią się za głowy, bo obawiają się powtórki z tego, co w 2010 r. działo się na Krakowskim Przedmieściu. Prezydent Jaśkowiak jest nieugięty. Jego służby nie wydają zgody na organizację wystawy i ustawienie figury Chrystusa na pl. Mickiewicza.

Części katolików Jaśkowiak podpada także tym, że domaga się uregulowania stosunków miasta z Kościołem i publikuje raport o relacjach finansowych obu instytucji. Prawica okrzykuje Jaśkowiaka "wrogiem Kościoła", choć sam prezydent jest wierzący, a podczas ślubowania dodał słowa "tak mi dopomóż Bóg".

Dymisja Jędrzejewskiego otwiera pole do rozmów o koalicji w radzie miasta. Prezydent zaczyna rozumieć, że bez stabilnej większości może przegrywać kolejne ważne głosowania, a wolne stanowisko wiceprezydenta jest cenną kartą w negocjacjach.

Zamiast PRO ( - Straszna konserwa, chcieli zostawić wszystko w mieście tak, jak było, i nic nie zmieniać - powie nam potem jeden z polityków PO) Jaśkowiak wraca do koncepcji z SLD. 1 lipca Jaśkowiak, PO i SLD podpisują porozumienie programowe.

Radni lewicy obiecali, że będą popierać prezydenta w najważniejszych sprawach, a Jaśkowiak w zamian zrealizuje część ich postulatów. Wiceprezydentem zostaje Arkadiusz Stasica - do niedawna prezes PTBS popierany przez lewicę. Jego zadania dotyczą m.in. spraw mieszkaniowych.

Dopiero po zakończeniu rozmów o koalicji wybucha tzw. afera mailowa. Wśród poznańskich polityków i dziennikarzy zaczynają krążyć maile wykradzione ze skrzynki Pawła Augustyna - prezesa ZKZL.

Co jest w mailach? Wynika z nich m.in., że Augustyn korespondował z wiceprezydent Agnieszką Pachciarz i namawiał do torpedowania negocjacji PO z SLD. Sugerował szukanie "haków" na Arkadiusza Stasicę i Tomasza Lewandowskiego.

Szef ZKZL przekazywał Pachciarz także wskazówki od byłego wiceprezydenta Mirosława Kruszyńskiego. Nazywał go "Mirkiem" i pisał, że przestrzega przed koalicją z SLD, zaś "radni od pana Grobelnego z przyjemnością by się porozumieli".

Tuż po wybuchu afery Agnieszka Pachciarz podaje się do dymisji. Prezydent twierdzi, że widział maile wskazujące także na jej nielojalność, choć sama Pachciarz zaprzecza. Prezes Augustyn traci pracę kilka dni później.

Nie milkną echa jednej afery - a już jest kolejna. Prezydent Jacek Jaśkowiak przyznaje się "Wyborczej" do czytania maili kilku pracowników swojego gabinetu.

Kiedy zaczynają się pytania, dlaczego wcześniej udawał, że o niczym nie wie i że "nie wyobraża sobie" takiej sytuacji, Jaśkowiak ucieka przed dziennikarzami. Potem pokrętnie tłumaczy, że ponoć tylko... znalazł maile w bałaganie na swoim biurku.

To tylko wierzchołek góry lodowej. Pracownicy gabinetu prezydenta skarżą się na inwigilację i mobbing. Potwierdza to śledztwo "Wyborczej", które opisujemy w tekście "Wszystkie haki ludzi prezydenta".

Komisja powołana w urzędzie stwierdza, że wicedyrektor gabinetu Krzysztof Kaczanowski faktycznie dopuszczał się "zachowań noszących znamiona mobbingu". Sam Kaczanowski uważa się za ofiarę pomówień, ale ostatecznie odchodzi z urzędu, znajduje za to pracę w spółce Poznańskie Inwestycje Miejskie.

Pod koniec września Jacek Jaśkowiak - jako pierwszy prezydent Poznania - idzie w marszu równości. Do udziału zaprasza także Roberta Biedronia, prezydenta Słupska, oraz Macieja Nowaka, dyrektora artystycznego w Teatrze Polskim.

"Chcę odczarować to Miasto" - pisze Jaśkowiak do Nowaka. Skąd pomysł, by uczestniczyć w marszu? - Sprzeciwiam się wszelkiej dyskryminacji i wykluczeniom. Jestem zwolennikiem wprowadzenia w Polsce związków partnerskich. Zależy mi, by Poznań był miastem otwartym i tolerancyjnym - wyjaśnia Jaśkowiak.

Poznańska PO krzywo patrzy na udział Jaśkowiaka w marszu równości. Szef radnych PO Marek Sternalski nazywa to "ideologicznymi zabawami", przez które partia może stracić konserwatywnych wyborców. Poseł PO Jacek Tomczak stwierdza, że Jaśkowiak "legitymizuje postulaty, których większość poznaniaków i Polaków nie akceptuje".

Na realizację symbolicznej obietnicy Jacka Jaśkowiaka, czyli przejścia przez ul. Matyi przy dworcu PKP, czekamy blisko rok. Prezydent otwiera je dopiero w listopadzie. Z tym że nadal nie można nim przejść przez całą ulicę.

Przejście skraca drogę z przystanku tramwajowego "Poznań Główny" na dworzec do ok. 200 m. Wcześniej pasażerowie musieli chodzić naokoło, przejściem podziemnym i przez centrum handlowe Poznań City Center, bo poprzednie władze miasta uważały zrobienie zwykłych pasów przez jezdnię za zbyt niebezpieczne.

Prezydent Jaśkowiak angażuje się też w rozmowy z PKP o przebudowie starego dworca. Na razie udaje mu się wynegocjować, że aż 3 tys. mkw. w nowym obiekcie będzie przeznaczone dla pasażerów. Jednak konsultacje społeczne wśród mieszkańców dotyczą tylko wyglądu fasady.

W połowie listopada Jacek Jaśkowiak prezentuje swój pierwszy "autorski" projekt budżetu. Jego założenia skonsultował wcześniej z radnymi wszystkich klubów, co - jak podkreślają - za Ryszarda Grobelnego raczej się nie zdarzało.

Prezydent nie zrobił rewolucji. Podniósł płace pracownikom miejskich instytucji, znalazł 15 mln zł na obiecane lewicy dopłaty do żłobków, nieco więcej pieniędzy przeznaczył też na pomoc socjalną i straż miejską, która właśnie przechodzi reformę.

Złą wiadomością jest deficyt - 223 mln zł. To oznacza, że zadłużenie Poznania wzrośnie z 1,6 do 1,8 mld zł. Miasto rezerwuje pulę pieniędzy na wkład własny do dużych inwestycji, do których ma nam dopłacić UE, m.in. na tramwaj na Naramowice.

W planach inwestycyjnych miasta na najbliższe lata nie znalazły się drogi - ul. Nowa Głogowska, Św. Wawrzyńca, dokończenie I ramy - które Jacek Jaśkowiak obiecywał przed wyborami.