Gdy Arthur Greiser uciekał z Kraju Warty w styczniu 1945 roku, uparł się, by odwiedzić grób syna na poznańskim cmentarzu. A po drodze do Starej Rzeszy zatrzymał się pod Międzychodem - w miejscu jego tragicznego wypadku.
Na Ostrowie Tumskim, w miejscu, w którym ponad tysiąc lat temu był gród Mieszka I, stanęła rzeźba nawiązująca kształtem do istniejących w tamtych czasach wałów obronnych. Poznaniacy i turyści mogą już ją oglądać.
Równo 90 lat temu Warta Poznań zdobyła swój pierwszy w dziejach i jeden z dwóch tytułów mistrzowskich. Nie odbyło się to jednak na boisku.
Nie idealizował środowiska, z którego się wywodził. Gdyśmy rozmawiali o historii, przy znanych, historycznych nazwiskach robił uwagi na temat lenistwa, zdrady lub głupoty wynikającej z nadmiaru wolnego czasu.
- Procedury trwały długo, ale wreszcie mamy konsorcjum firm, które zrealizują w Poznaniu inwestycję Centrum Szyfrów Enigma, wcześniej znaną pod nazwą Muzeum Enigmy - mówi Szymon Mazur, pomysłodawca powstania takiego obiektu w naszym mieście
Pewnie, że Hołodomor zasługuje na więcej dramatyzmu, może i brutalności, jako ludobójstwo na ogromną skalę. Agnieszka Holland nie robi jednak filmu o wielkim głodzie na Ukrainie, ale o tematach nam współczesnych. I w dziennikarstwie widzi nie tyle historię, co ostatnią nadzieję.
Pewien ateński żołnierz imieniem Filippides przebiegł dystans maratoński 42 km i 195 m, aby poinformować o zwycięstwie Ateńczyków w bitwie nad Persami, po czym padł martwy. W tym zdaniu prawdziwe jest właściwie tylko to, że Grecy faktycznie rozbili armię perską pod Maratonem w roku 490 p.n.e. Reszta miała się prawdopodobnie zupełnie inaczej.
Jaki jest sens powtarzania: my, my, tylko my. Stefan Żeromski, autor słów "Byliśmy, jesteśmy, będziemy" widniejących w PRL-u na kilku pomnikach, był ewangelikiem zainteresowanym kosmopolityczną masonerią. A jednocześnie wybitnym Polakiem.
Pokazać Józefa Piłsudskiego z jego okresu zaangażowania w Polską Partię Socjalistyczną, więcej - pokazać z twarzą Borysa Szyca to nietypowa lekcja historii. Właśnie, film Michała Rosy jest bardziej lekcją niż kinem.
"Piłsudski" - film Michała Rosy z Borysem Szycem w roli tytułowej wchodzi do kin. Także w Poznaniu, gdzie istniała największa opozycja antypiłsudczykowska w Polsce.
Brytyjski premier i literacki noblista Winston Churchill, krynica aforyzmów, wypowiedział kiedyś o nas dwa zdania, które bardzo by nam się pewnie podobały, gdyby można je było w połowie uciąć: Wspaniali w klęsce i buncie, podli i bezwstydni w tryumfie. Najdzielniejsi z dzielnych, prowadzeni często przez najnikczemniejszych z nikczemnych.
Podróżują autobusem. Jasnozielonym, z przymocowanymi do dachu walizami. Gramofon, który Angela zabrała z domu, wygrywa melodie zgłaszane w koncercie życzeń.
Drewniany kościół w Domachowie w powiecie gostyńskim w ubiegłym roku obchodził swoje 450-lecie. Teraz za sprawą najnowszych odkryć wychodzi na to, że w tym roku powinien świętować... 650 lat!
Wydawanych na bieżąco roczników nie brakuje, ale za tomy odtwarzające losy futbolu w czasach II RP należy się szczególne uznanie. Roczniki piłkarskie Piotra Chomickiego i Leszka Śledziony są rzetelne, a przy tym efektowne, nie tylko dzięki zdjęciom publikowanym pierwszy raz i pokolorowanym.
Ludomir Budziński został wezwany przez dyrektora Poznańskiego Radia Kazimierza Okoniewskiego i usłyszał: "Przyjeżdża do nas Philips z Holandii na mecz z Wartą. Opowiedziałby pan o nim słuchaczom? Zapłacimy panu".
Dziennikarze sportowi, którzy 2 lipca obchodzą swoje międzynarodowe święto, w dawnych czasach pełnili jeszcze jedną ważną funkcję. Gdy trzeba było, grzmieli oburzeniem nad moralnością polskich sportowców, którzy ulegają podszeptom wroga. I piją z nim wódkę.
- Wolność, godność, równość, chleb - tego nie dostaje się raz na zawsze - mówił prezydent Jacek Jaśkowiak podczas wieczornych uroczystości pod pomnikiem Poznańskiego Czerwca '56.
Każdy bunt przeciw Polsce Ludowej oznaczał karierę powielanych przez propagandę obelg wobec jego bohaterów. Tak było też w przypadku Poznańskiego Czerwca '56.
Strajki, demonstracje robotników i innych mieszkańców Poznania, krwawo stłumione przez milicję, wojsko i służby bezpieczeństwa, miały miejsce 28 czerwca 1956 roku. Wydarzenia, które do nich doprowadziły, sięgają daleko wstecz.
28 czerwca 1956 roku robotnicy poznańskich fabryk wyszli na ulice z hasłami ekonomicznymi, które szybko przeszły w polityczne.
Dziesiątki tysięcy czynnie uprawiających sport poznaniaków w ponad 20 dyscyplinach, medale olimpijskie, rekordy świata, Europy i Polski, mistrzowie globu, Starego Kontynentu i kraju - to historia Klubu Sportowego Warta Poznań, który właśnie skończył 107 lat.
Druga edycja biegu Lotto Poznański Czerwiec '56 przyciągnie dwa razy tylu biegaczy, co zeszłoroczna. Zmieni się trasa biegu, będzie ją można przejechać na rolkach i przespacerować z kijkami. - Chcemy przyciągnąć jak najwięcej osób, aby pamięć o wydarzeniach z Czerwca '56 nie zginęła - mówi Aleksander Rosa, przedstawiciel organizatora biegu.
Ósme miejsce, które zajął Lech Poznań w 2019 r., jest najniższym od czasu zmian właścicielskich w 2006 r. Nawet w czasach balansowania na krawędzi egzystencji Kolejorz nie był tak nisko.
2,5 mln zł Poznań przeznaczył w tym roku na dofinansowanie remontów 26 zabytków, które nie są własnością miasta. Pieniądze pomogą w odnowieniu kamienic m.in. przy ul. Roosevelta czy na Łazarzu, ale też pozwolą na renowację fasady kościoła oo. franciszkanów na placu Bernardyńskim czy klasztoru oo. jezuitów przy ul. Szewskiej.
W wieku 72 lat zmarł prof. Maciej Serwański, wybitny historyk, znawca historii relacji polsko-francuskich.
"Włosi biją coraz lepiej. Granat w dach, trupy, ucieczka" - notuje Tadeusz Cyprian 2 czerwca 1917 roku. I fotografuje. Był jednym z pierwszych polskich fotoreporterów wojennych i autorem podręczników, z których kilka pokoleń uczyło się robić zdjęcia.
- XIX-wieczni pamiętnikarze i pamiętnikarki na ogół unikają tonu obraźliwego. Atanazy Raczyński przełamuje tę konwencję. I pisze o zdradach, kłamstwach, śmiesznościach, nieporadnościach - opowiada prof. Michał Mencfel, historyk sztuki, autor biografii Atanazego Raczyńskiego i współautor opracowania jego "Dzienników".
Niewykluczone, że małżonkowie Drwęscy mieli wspólne, ale i osobne drobne słabości i przyjemności. On emablował śliczną, młodziutką generałową. Ona zwodziła "boskiego" pułkownika. Flirt, dzisiaj prawie nieznany, obejmował wtedy rozmaite środki wyrazu. I służył zaspokajaniu rozmaitych potrzeb.
Prawdopodobnie jedni drugich nigdy nie zrozumieją, choć obustronnej ciekawości nie można wykluczyć. Pierwszego osobnika całkowicie ahistorycznego spotkałem w Wiedniu jakieś 30 lat temu. Mieszkał przez ścianę, przyjechał ze Stanów Zjednoczonych, był inżynierem z naukowym tytułem i miał jakieś odległe morawskie korzenie.
- Poczułem się jak właściciel cegielni przed pałacem Królewny Śnieżki, który zbudowano z jego cegieł - uśmiecha się Jan Kurek. Ze zdjęć, które 50 lat temu robił na Łazarzu, młodzi twórcy ułożyli teraz własną opowieść. Fascynującą.
Mamy dziś w kraju niemałą armię endeków, kryptoendeków, "endekoidów" i endekopodobnych. A także zwolenników myśli politycznej Romana Dmowskiego "wczesnego" i "późnego"
Dwie kobiety władające dwoma sąsiednimi królestwami. Nazywają się "siostrami". Każda z nich dobrze wie, co znaczy być kobietą na tronie, każda z nich inaczej się w tej roli odnajduje. W efekcie jedna skazuje na śmierć drugą. "Maria, królowa Szkotów" robi ogromne wrażenie.
Za Uralem płukał złoto, pociąg z repatriantami uciekł mu, zostawiając piętnastolatka samego w lesie. W amerykańskim mundurze i butach cudem dotarł do Polski, by zostać jednym z najwybitniejszych polskich psychologów.
Prezydent Adamowicz zapłacił za swój trud najwyższą cenę. Chciałabym bardzo wierzyć, że jego absurdalna śmierć zmusi przynajmniej do zastanowienia się, w jakim kierunku zmierzamy.
Od igrzysk w Paryżu w 1924 roku aż po Rio de Janeiro w 2016 roku, gdy Poznań po raz ostatni sięgnął po medal olimpijski, oraz Pjongczang w 2018 roku. "Poznaniacy na igrzyskach olimpijskich 1924-2018" to niezwykła encyklopedia poznańskiego olimpizmu.
Czasy tercetu A-B-C i "dębieckich bombardierów"? A może epoka Wojciecha Łazarka, w której Lech Poznań zdobywał mistrzostwo Polski? Bynajmniej, najwyższe wyjazdowe wygrane Kolejorz odnosił w ostatnich latach. Niedzielne z Zagłębiem Sosnowiec otwiera listę.
Przemysła porwano w Rogoźnie, gdzie świętował zapusty. Zapewne ochrona też świętowała, więc w Popielec cierpieli na ból głowy i byli mniej czujni. Wszystko wskazuje na to, że Przemysł został ciężko ranny i dobity. Tragiczna śmierć - król Polski zginął gdzieś w błocie, na gościńcu.
W miastach obóz rządzący przegrał sromotnie, co na taką skalę rzadko kiedy się zdarza.
Ile kosztowało powstanie wielkopolskie? Kto w nim walczył? Ilu było ochotników, cudzoziemców i duchownych? Czy powstanie ma swoje bohaterskie kobiety? To tylko niektóre pytania, na jakie daje odpowiedź "Encyklopedia Powstania Wielkopolskiego 1918-1919".
Polkom i Polakom można próbować wcisnąć prawie wszystko, np. Polskę w ruinie, choćby najdziwaczniejszą wykładnię zasługi i krzywdy, dowolne urojenia wielkości, obywatelom zaś nie dałoby się odebrać dumy z tego, co faktycznie zrobiono.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)